Χαρά και οργή στην έκθεση γελοιογραφίας...

Όσοι προλαβαίνετε έως το Σάββατο να επισκεφθείτε την έκθεση γελοιογραφίας, στον σταθμό του μετρό στο Σύνταγμα, με θέμα τους...
πρόσφυγες και το προσφυγικό ζήτημα γενικότερα· έκθεση αφιερωμένη στη μνήμη του αξέχαστου Γιάννη Καλαϊτζή. Είκοσι οκτώ Ελληνες γελοιογράφοι εκθέτουν εκατόν είκοσι έργα. Θαυμάσια όλα.

Πήγαμε χθες με τον Στράτο και δεν θέλαμε να φύγουμε· ο χώρος του μετρό έχει αποκτήσει άλλη, αισθητική, διάσταση και οι άνθρωποι παρακολουθούν με πραγματικό ενδιαφέρον, χωρίς δηλαδή να περιφέρονται άσκοπα ή κινούμενοι από πολιτισμική τάχα ιδιοτέλεια. Ανθρωποι κάθε ηλικίας και κάθε εθνικότητας στέκονται μ’ ευλάβεια θαρρείς μπροστά στο έργο του κάθε δημιουργού ξεχωριστά.

Θαυμάζουν, σχολιάζουν, ερωτούν όταν κάτι τους διαφεύγει από την ερμηνευτική τους, αναγνωστική δεινότητα, σφίγγονται, χαμογελάνε πικρά. Συναντώνται εδώ το μέρος (οι επισκέπτες) με το όλον (την οικουμενική γλώσσα του σκίτσου). Αυτή δεν είναι η δύναμη της τέχνης;

Ξεχειλίζει ο χώρος από συμπάθεια και μουρμουρητά αλληλεγγύης, χαίρεται η εικόνα (τα έργα) για τη δύναμή τους και για την αναστάτωση που προκαλούν στους επισκέπτες. Κάθε πενάκι είναι βουτηγμένο θαρρείς στο αίμα του δημιουργού του, στη γεμάτη αγάπη και ανθρωπισμό καλλιτεχνική του ματιά. Εντονη η πολιτική δυναμική των σκίτσων, όχι ανέξοδος πασιφισμός ή δακρυσμένοι καμβάδες, αλλά αυστηρή κριτική προς τους ανάλγητους και ασυγκίνητους για το σύγχρονο δράμα κυβερνήτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ο θεός να την κάνει...).

Επιπλέον είναι τελείως διαφορετική η αίσθηση όταν κυκλώνεσαι απ’ όλα αυτά τα έργα που πιθανώς τα ’χουμε δει στο κάθε μέσον ξεχωριστά· αποκτάνε άλλη οντότητα όμως μέσα από τη συλλογικότητα. Ανάγλυφα φαίνονται η τραγωδία του σύγχρονου ανθρώπου, η κρατική περιφρόνηση προς τους ξεριζωμένους, η θλίψη και ο πόνος στα πρόσωπα των τελευταίων, αλλά και η αλληλεγγύη και η φροντίδα των απλών ανθρώπων.

Μια δοκιμασία για τον βαθμό ανθρωπισμού μας (δυστυχώς και αυτός έχει πλέον αναβαθμούς). Εδώ ο άνθρωπος είναι στη γυμνότητά του· έκθετος στη βία και την ξενότητα, ανήμπορος, απελπισμένος, αβοήθητος, αλλά με την ελπίδα πάντα μέσα του, ακόμη κι όταν μικρά παιδιά κείτονται πνιγμένα στις ακτές της ξένης γης.

Μερικά σκίτσα είναι μεταφρασμένα και στα αγγλικά (όσα έχουν λόγια εννοείται...) και αυτό κρατάει περισσότερο τους αλλοδαπούς κοντά τους. Ωραία πρωτοβουλία. Να δούμε πώς θα αντιδράσουν οι ψυχροί και απόμακροι Ευρωπαίοι όταν η έκθεση εγκατασταθεί στις Βρυξέλλες, στο κέντρο των απάνθρωπων για τους πρόσφυγες αποφάσεων.

Το γέλιο στο Σύνταγμα αναβλύζει μαζί με το κλάμα και τον προβληματισμό· πολλά τα συναισθήματα των θεατών, που συμβαδίζουν με μια εσωτερική σιωπή.

Γιώργος Σταματόπουλος

Πηγή: efsyn.gr