αγνωστικιστές, αυτούς τους πιο κομψούς άθεους. Όχι μόνο για το έθιμο, την ιεροτελεστία της άνοιξης, τα τροπάρια και την υμνογραφία που μπορεί να φέρει δάκρυα και στον πιο σκληρόπετσο υλιστή. Μια άλλη του πλευρά στάθηκε νομίζω πιο σημαντική στο παρελθόν.
Πολλοί έβρισκαν ένα νόημα στη διάβαση από το πένθος της Μεγάλης Εβδομάδας στην Ανάσταση. Η Ανάσταση, ως άλλο όνομα μιας Επανάστασης, μιας μεγάλης τομής που χωρίζει δύο βασίλεια, είναι εξάλλου ένα από τα αρχαία θεμέλια της ριζοσπαστικής φαντασίας.
Και, φυσικά, η ιδέα πως η Ιστορία είναι ένας τόπος βασάνων και οδυρμών, μα, στο τέλος θα ανταμειφθούν οι δίκαιοι, ενώ θα αναστηθεί και το «σώμα του λαού», έκανε θραύση και στους λαϊκούς ανθρωπιστές και στους σοσιαλιστές των κλασικών εποχών.
Φυσικά, το Πάσχα είναι πάνω απ' όλα ένα υφαντό από τις παιδικές μας μνήμες που αφυπνίζονται μέχρι το τέλος της ζωής του καθενός. Φέρνει μαζί του τον μυστικισμό των κεριών που έκαιγαν και μας θάμπωναν τα μάτια στους μακρόσυρτους οικογενειακούς ή σχολικούς εκκλησιασμούς.
Το Πάσχα συντηρεί ακόμα μέσα μας πρόσωπα γέρων που είχαν ταυτιστεί με τις ψαλμωδίες του ή γυναικών που ξεπερνούσαν σε ευσέβεια τις άλλες, τις καλοντυμένες και άψογα χτενισμένες γονυπετούσες των ναών. Υπενθυμίζει, τέλος, όλα τα δράματα της πίστης, τα δικά μας ή των γνωστών μας.
Κάποτε, για παράδειγμα, και ιδίως στη δεκαετία του '80, πολλοί καλλιτέχνες, ηθοποιοί και λογής απογοητευμένοι των κομμάτων απέκτησαν ενδιαφέρον για τα αυθεντικά ξωκλήσια, τις αγιορείτικες εμπειρίες, την πασχαλιάτικη αυθεντικότητα. Έψαχναν τον πνευματικό τους, αφού δεν άντεχαν πια τον πολιτικό τους καθοδηγητή.
Από εκείνα τα χρόνια προέρχεται ο διχασμός ανάμεσα στο προκάτ Πάσχα της τηλεόρασης και ενός στιλβωμένου Πέτρου Γαϊτάνου και στη γιορτή που διατηρεί μια εσωτερική κατάνυξη. Στη συνέχεια, βέβαια, έγινε και η κατάνυξη μια ακριβή εμπειρία, όχι με την οικονομική έννοια αλλά με το κριτήριο τού πόσο δύσκολα μπορεί να τη βρει και να τη νιώσει κάποιος ανάμεσα σε χιλιάδες κόσμου.
Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο του Νικολα Σεβαστάκη, ΕΔΩ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου