14.4.18

Μετασχηματισμοί, ψυχροπολεμική αναβίωση...

... και twitter...

Το 1947 η Δύση με το Δόγμα Τρούμαν είχε καθιερώσει την περίφημη...
«πολιτική ανάσχεσης υπέρ των ελεύθερων λαών». Στο τέλος του ’47 ήρθε και το Σχέδιο Μάρσαλ με φανερό στόχο την ευρωπαϊκή ανόρθωση, αλλά με κύριο στόχο την ανάπτυξη των Δυτικών που μοιράζονταν τις ίδιες πολιτικές, οικονομικές και πολιτισμικές αξίες με τις ΗΠΑ.

Πίσω από αυτά, υπήρχε η πίεση στα ευρωπαϊκά κράτη να συγχωρήσουν, να δεχτούν και να ενσωματώσουν τη μεταχιτλερική Γερμανία στους κόλπους τους. Σήμερα, η παγκόσμια ηγεσία των ΗΠΑ υποχωρεί. Επιπλέον, ΗΠΑ και Ε.Ε. δείχνουν να αγνοούν τη συνεχιζόμενη ανθρωπιστική κρίση στη Συρία –τη χειρότερη από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Τον Οκτώβριο του 1947 είχε συγκροτηθεί η αντίπαλη ομάδα, η Κομινφόρμ, «για να συντονίσει τις δραστηριότητες των κομμουνιστικών κομμάτων» και την πάλη «κατά του ιμπεριαλιστικού επεκτατισμού». Η αντιπαράθεση οδήγησε στο χείλος της ένοπλης σύρραξης.

Οι νικήτριες δυνάμεις του Β' Παγκοσμίου στάθηκαν ανίκανες για συμφωνία στο «γερμανικό ζήτημα» και η κάθε πλευρά ανέλαβε μονομερή δράση. Η Γερμανία χωρίστηκε στα δύο. Ο Στάλιν μιλούσε στους συμμάχους του για Γ' Παγκόσμιο Πόλεμο προ των πυλών. Το 1950, ο Πόλεμος της Κορέας οδήγησε στο χείλος ενός Γ' Παγκόσμιου Πολέμου, όπως και η κρίση των πυραύλων στην Κούβα, το 1962.

Μολονότι αποφεύχθηκε ο Γ' Παγκόσμιος, η υστερική κούρσα εξοπλισμών χαρακτήρισε τις μεταπολεμικές δεκαετίες έως το 1963 και, στη συνέχεια, έως το τέλος του ’80. Οι μεταπολεμικές γενεές, όπως σημείωσε ο Γκίντερ Γκρας για τον 20ό αιώνα, ένιωθαν ότι ζουν σε πόλεμο: το 1945 ο ήρωάς του ήταν δύσπιστος: «Τι είναι η ειρήνη, τέλος πάντων; Για εμάς ο πόλεμος δεν θα τελειώσει ποτέ». Το 1999, ο ήρωάς του κατέληγε στο συμπέρασμα: «Αυτό που θυμάμαι περισσότερο είναι ο πόλεμος, ο πόλεμος που χωρίζει στα δύο».

Η Ευρώπη, αλλά και το επίκεντρο, η Γερμανία, διαιρέθηκαν. Ιδρύθηκαν ανατολικοί και δυτικοί ανταγωνιστικοί οργανισμοί: το ΝΑΤΟ εναντίον του Συμφώνου της Βαρσοβίας, η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα απέναντι στο Συμβούλιο Αμοιβαίας Οικονομικής Βοήθειας (της ΚΟΜΕΚΟΝ).

Αυτές οι πολιτικές τάσεις διαπέρασαν εθνικές πολιτικές, κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά ζητήματα στην Ευρώπη και τη διεθνή σκηνή. Ομως, όλως παραδόξως, μιλάμε για εποχή που αποδείχτηκε περίοδος σταθερότητας και ειρήνης.

Σήμερα, τα πράγματα είναι διαφορετικά στο θέμα συσπειρώσεων και αντισυσπειρώσεων. Σε ψυχροπολεμικό φόντο, δεν υπάρχει σχέδιο. Η διπλωματία έχει παραμεριστεί από το twitter. Με απουσία στρατηγικής για τη Συρία, η χώρα έχει γίνει εύφλεκτη ύλη ασύμμετρης διεθνούς σύγκρουσης.

Η χρήση χημικών την περασμένη εβδομάδα από τις δυνάμεις του Μπασάρ αλ Ασαντ στην πόλη Ντούμα που έλεγχαν οι τζιχαντιστές της οργάνωσης Τζάις αλ Ισλάμ δείχνει πόσο επικίνδυνη είναι αυτή η προοπτική για τη Συρία.

Ακολούθως, η αναγγελία επιθέσεων, μέσω tweet, κατά των δυνάμεων του Ασαντ και της συμμάχου του Ρωσίας –«ετοιμάσου Ρωσία, γιατί [οι αμερικανικοί πύραυλοι θα αρχίσουν να] έρχονται, ωραίοι, καινούργιοι και "έξυπνοι"! Δεν πρέπει να είσαι εταίρος με ένα Κτήνος που Σκοτώνει τον λαό του με Αέριο και το απολαμβάνει!»– δεν θα αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή, ούτε θα βελτιώσει τη θέση του Τραμπ ή του Ισραήλ στην περιοχή, πόσο μάλλον στη Μέση Ανατολή.

Στο ερώτημα «προς τι ο πόλεμος;» μαζί με την απάντηση στο «cui bono» (ποιος ωφελείται;), απαντά πειστικά η ανάγνωση των παγκόσμιων μετασχηματισμών, σε συνδυασμό με τους δασμολογικούς πολέμους του Τραμπ, μαζί με την κυνική και ανιστόρητη στάση της Ε.Ε. στην ανθρωπιστική κρίση.

Στην πορεία των τελευταίων εξήντα χρόνων ετών, οι πολιτικές της Δύσης είχαν κατεξοχήν χαρακτήρα αποκλεισμού του αναπτυσσόμενου κόσμου. Ενώ ο αναπτυσσόμενος κόσμος είχε μηδαμινή συμμετοχή, οι Διεθνείς Οργανισμοί για την ασφάλεια, την οικονομία, το εμπόριο και την ανάπτυξη, κυριαρχούνταν από τη Δύση. Οταν μονοπωλούσαν οι Δυτικοί, οι «West», οι τότε αναπτυσσόμενοι συμπεριλαμβάνονταν στους λοιπούς, «the Rest».

Τι άλλαξε; Η παγκοσμιοποίηση. Σήμερα η Κίνα, η Βραζιλία, η Ινδία, η Ρωσία, το Ιράν, χώρες της Ασίας, η Νότια Αφρική, η πρώην φιλοσοβιετική Ανατολική Ευρώπη, ενισχύουν τις δυνατότητές τους, διαγκωνίζονται στην οικονομική κούρσα και κατακτούν μια βαρύνουσα θέση στην παγκόσμια οικονομία. Από την άλλη, το χρέος της Δύσης μπορεί να εκληφθεί ως βήμα μιας σταθερά καθοδικής πορείας της κυριαρχίας της.

Η πλεονασματική Κίνα αγοράζει Δύση χωρίς ενδοιασμούς. Και το πρόβλημα δεν είναι απλώς η εξαγορά πόρων του πλανήτη και η πρώτη θέση στην υπεραγορά που ονομάζεται Γη. Το πρόβλημα είναι ότι δίχως σχέδιο ευημερίας, καταλαγής και ειρήνης –με το twitter– οι έξυπνοι πύραυλοι της Δύσης θα βαφτιστούν για μία ακόμα φορά περισσότερο ηθικοί από τους χαζούς πυραύλους της Ρωσίας ή του Ιράν.

Πράγματι, ο άνθρωπος δεν είναι ούτε κτήνος ούτε θεός∙ αλλά και η ελευθερία «έξυπνων επιλογών», δίχως σχέδιο, δείχνει ότι τα ιστορικά λάθη μπορούν να συνεχίζονται... σήμερα με tweet.

Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: