΄Η αυτοί ή εμείς...

Σύννεφα σκιάζουν τη σύνοδο κορυφής Ε.Ε. - Δυτικών Βαλκανίων, που θα διεξαχθεί στη Βουλγαρία (Σόφια) στις 17 Μαΐου, λόγω της συμμετοχής του Κοσόβου. Ο πρωθυπουργός της...
Ισπανίας, Μαριάνο Ραχόι, ενημέρωσε τον πρωθυπουργό της Βουλγαρίας, χώρα που προεδρεύει αυτό το εξάμηνο της Ε.Ε., ότι έχει πρόβλημα με τη συμμετοχή της Πρίστινα και ενδεχομένως να μην παραστεί στις εργασίες της συνόδου κορυφής.

Η Ισπανία, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Σλοβακία και η Ρουμανία είναι οι πέντε χώρες μέλη της Ε.Ε. οι οποίες δεν έχουν αναγνωρίσει το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος, όπως επίσης 80 από τα 193 κράτη μέλη του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένων δύο μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, της Ρωσίας και της Κίνας.

Επιφυλάξεις για τη σύνοδο φέρονται να έχουν άλλες δύο χώρες-μέλη της Ε.Ε. οι οποίες δεν έχουν αναγνωρίσει το Κόσοβο, χωρίς να έχουν τόσο απόλυτη στάση, όπως η Ισπανία που έχει νωπές τις πληγές της Καταλονίας.

Η Ελλάδα

Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ελλάδα θα συμμετάσχει στη σύνοδο.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός δήλωσε (σύμφωνα με τον εξειδικευμένο στα ευρωπαϊκά θέματα ιστότοπο EurActiv, με έδρα τις Βρυξέλλες) στον Βούλγαρο ομόλογό του, στο περιθώριο της πρόσφατης συνόδου κορυφής της Ε.Ε. στη Βάρνα, ότι ίσως παραστεί μόνο στο γεύμα των ηγετών της Ε.Ε., που διεξάγεται στις 16 Μαΐου, αλλά για την επόμενη ημέρα, όταν θα διεξαχθεί η σύνοδος Ε.Ε.-Δυτικών Βαλκανίων, τόνισε πως «υπάρχει για την Ισπανία ένα σημαντικό θέμα. 

Ορισμένοι κάνουν λόγο για διεύρυνση με χώρες οι οποίες δεν είναι αναγνωρισμένες από άλλες, της Ισπανίας συμπεριλαμβανομένης. Αυτό μας προξενεί ανησυχίες». Προσπάθεια να ανατραπεί η διαφαινόμενη απουσία της Ισπανίας καταβάλλει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.

Διπλωμάτες επεξεργάζονται τη λύση να εκπροσωπηθούν από άλλες χώρες-μέλη η χώρα ή οι χώρες που θα είναι παρούσες στο δείπνο των χωρών-μελών της Ε.Ε. στις 16 Μαΐου, αλλά επιλέξουν να μην είναι παρούσες την επομένη, στη σύνοδο κορυφής Ε.Ε. - Δυτικών Βαλκανίων, πρακτική που έχει δοκιμαστεί επιτυχώς στο παρελθόν.

Η βουλγαρική προεδρία έχει καλέσει να συμμετάσχουν στη σύνοδο της Σόφιας τους έξι των Δυτικών Βαλκανίων (Σερβία, Μαυροβούνιο, Αλβανία, ΠΓΔΜ, Βοσνία-Ερζεγοβίνη και Κόσοβο). Οι τρεις έχουν αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του, όχι όμως και η Σερβία και η Βοσνία- Ερζεγοβίνη. Το Βελιγράδι έχει εμπλακεί με την Πρίστινα σε διάλογο για ομαλοποίηση των μεταξύ τους σχέσεων, κάτω από την πίεση της Ε.Ε. Ας σημειωθεί ότι προς το παρόν μόνο η Σερβία και το Μαυροβούνιο έχουν αρχίσει τον ενταξιακό διάλογο, με στόχο να γίνουν πλήρη μέλη της Ε.Ε. το 2025.

Η Σόφια προσπαθεί να διευθετήσει τα προβλήματα που δημιουργεί η πρόσκληση του Κοσόβου και η εκπρόσωπος Τύπου της βουλγαρικής προεδρίας, Γενοβέφα Τσερβενάκοβα, δήλωσε πως η σύνοδος Ε.Ε.-Δυτικών Βαλκανίων αναμένεται να διεξαχτεί με τη συμμετοχή του Κοσόβου, όμως θα γίνει σεβαστή η «ουδετερότητα» όσον αφορά το καθεστώς του, σεβόμενοι ότι ορισμένες χώρες δεν το έχουν αναγνωρίσει.

Η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων βρίσκεται στο επίκεντρο της βουλγαρικής προεδρίας και οι Βρυξέλλες επιθυμούν να προχωρήσει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της περιοχής. Η Ε.Ε. ανακοίνωσε πρόσφατα έξι νέες πρωτοβουλίες για τη στήριξη του μετασχηματισμού των Δυτικών Βαλκανίων: ενίσχυση του κράτους δικαίου, ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς της ασφάλειας και της μετανάστευσης, στήριξη της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, αύξηση της συνδεσιμότητας στους τομείς των μεταφορών και της ενέργειας, στήριξη ευρυζωνικών δικτύων και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και πρωτοβουλία για τη στήριξη της συμφιλίωσης και των σχέσεων καλής γειτονίας.

Το Βελιγράδι

Επιφυλάξεις εκφράζει και το Βελιγράδι για τη σύνοδο, αν και πιθανότατα θα συμμετάσχει. Την περασμένη Πέμπτη, ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ρωτήθηκε αν θα συμμετάσχει στη σύνοδο της Σόφιας και απάντησε ότι μέχρι τις 17 Μαΐου υπάρχει πολύς χρόνος και θα γίνουν πολλές συναντήσεις και διαβουλεύσεις. Ο πρόεδρος Βούτσιτς πρόσθεσε ότι δεν περιμένει «ιδιαίτερα καλά νέα για τη χώρα του». «Εχουμε μεγάλο πρόβλημα, έχουμε κάνει πολλά λάθη, πολλές συνθήκες είναι εναντίον μας», τόνισε ο Σέρβος πρόεδρος.

Οι σχέσεις Σερβίας - Κοσόβου οξύνθηκαν την περασμένη εβδομάδα, όταν οι αρχές του Κοσόβου απέλασαν Σέρβο υπουργό, ο οποίος προσπάθησε να συναντηθεί με τις τοπικές αρχές των Σέρβων του Κοσόβου. Ο κ. Βούτσιτς κατηγόρησε την Πρίστινα ότι έχει επιδείξει αδιαλλαξία στον μεταξύ τους διάλογο και πως δεν έχουν προβεί έστω σε μία υποχώρηση.

Κρίση στην Πρίστινα

Ομως κρίση υποβόσκει και στην ίδια την Πρίστινα, μετά την απαγωγή έξι Τούρκων υπηκόων που μεταφέρθηκαν βίαια στην Τουρκία, μετά από επιχείρηση της ΜΙΤ και χωρίς την έγκριση της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού Ραμνούς Χαραντινάι.

Οι σχέσεις του κ. Χαραντινάι με τον πρόεδρο Χασίμ Θάτσι είναι τεταμένες, ενώ ο πρωθυπουργός του Κοσόβου δέχτηκε ευθεία και επίθεση και απειλές από τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν.

Τον κύκλο των διεθνών επαφών, που θα έχει η ηγεσία της Σερβίας, θα ανοίξει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, ο οποίος αναμένεται να επισκεφτεί το Βελιγράδι αμέσως μετά το Πάσχα. Η σύνοδος της Ε.Ε. - Δυτικών Βαλκανίων θα βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας, όμως είναι βέβαιο ότι επίσης θα συζητηθούν περιφερειακά θέματα των Βαλκανίων που ενδιαφέρουν τις δύο χώρες.

Την επόμενη ημέρα, ο Νίκος Κοτζιάς θα αναχωρήσει για την Οχρίδα της ΠΓΔΜ, για την κρίσιμη συνάντηση με τον ομόλογο του, Νίκολα Ντίμιτροφ, σχετικά με το ονοματολογικό. Τρίτος και τελευταίος σταθμός της μικρής βαλκανικής περιοδείας του Νίκου Κοτζιά θα είναι η Πρίστινα.

Νικόλας Ζηργάνος

efsyn.gr