10.8.20

Η Ελλάδα παραχώρησε 17,66% της ΑΟΖ που θα της έδινε η μέση γραμμή...

Σταύρος Λυγερός
Ως είθισται, όταν μία κυβέρνηση υπογράφει μία συμφωνία με ένα άλλο κράτος, συνοδεύει την υπογραφή της με ρητορική για το πόσο αυτή η συμφωνία εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα. Σύσσωμος ο προπαγανδιστικός μηχανισμός της και...
τα Μίντια που την υποστηρίζουν, καλλιεργούν την εικόνα της διπλωματικής επιτυχίας, προβάλλοντας την υπαρκτή θετική πτυχή της συμφωνίας, αλλά αποσιωπώντας-συσκοτίζοντας τις αρνητικές. Ο κανόνας ίσχυσε απολύτως και στην περίπτωση της πρόσφατης συμφωνίας του Καΐρου για την μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ.

Υπεπροβλήθηκε το γεγονός ότι με τη συμφωνία μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ Ελλάδας-Αιγύπτου διεμβολίζεται το μνημόνιο Άγκυρας-Τρίπολης (Νοέμβριος 2019). Όπως είναι γνωστό, το εν λόγω μνημόνιο-σύμφωνο οριοθέτησε την υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης σε μία θαλάσσια ζώνη, η οποία εκτείνεται από βορειοανατολικά προς νοτιοδυτικά, μηδενίζοντας την επήρεια σε ΑΟΖ των νησιών Ρόδος-Κάρπαθος-Κάσος-Κρήτη.

Στο σημείο αυτό είναι αναγκαίο να υπογραμμισθεί ότι η συμφωνία του Καΐρου δεν ακυρώνει το επίμαχο μνημόνιο. Αν και οι όροι της συμφωνίας είναι απολύτως εντός του διεθνούς δικαίου, ενώ του μνημονίου είναι απολύτως εκτός, ακύρωση δεν συντελείται. Δημιουργείται διεθνής διαφορά. Με άλλα λόγια, ενώ μέχρι προσφάτως υπήρχε μόνο το μνημόνιο Άγκυρας-Τρίπολης (η Ελλάδα δεν είχε καταθέσει ούτε συντεταγμένες για το ποια σημεία θεωρεί εξωτερικά όρια της ΑΟΖ της), τώρα υπάρχει και η συμφωνία του Καΐρου.

Το γεγονός ότι πλέον έχει δημιουργηθεί διεθνής διαφορά δεν σημαίνει ότι αυτομάτως παραπέμπεται σε διεθνές δικαιοδοτικό όργανο, όπως η Χάγη. Κακώς καλλιεργήθηκε η εντύπωση ότι με τη συμφωνία αποτρέπουμε τις τουρκικές έρευνες και γεωτρήσεις και στο τμήμα της ελληνικής ΑΟΖ που είναι πλέον οριοθετημένο. Επ’ αυτού, άλλωστε, ο Ερντογάν ήταν σαφέστατος.

Η θετική πτυχή
Η συμφωνία του Καΐρου, λοιπόν, έχει αναμφισβήτητη θετική πτυχή. Είναι ακριβώς αυτή η θετική πτυχή που υπερπροβλήθηκε, συχνά κατά τρόπο που δημιουργούσε την ψευδή εντύπωση ότι μας λύνει το πρόβλημα. Αυτό που συστηματικά συσκοτίστηκε είναι οι αρνητικές πτυχές της συμφωνίας. Η κυβέρνηση έδωσε στη δημοσιότητα χάρτη με την οριοθετική γραμμή, και το κείμενο της συμφωνίας. Ούτε ο χάρτης, ούτε το κείμενο, όμως, είναι διαφωτιστικά για τα ποσοστά της οριοθετημένης πλέον ΑΟΖ που εξασφάλισε η Ελλάδα και η Αίγυπτος.


Για να βγάλουμε άκρη και να μην εγκλωβιζόμαστε σε εκατέρωθεν ισχυρισμούς, ζήτησα τη βοήθεια του εμπειρογνώμονα Δημήτρη Δαγρέ, ο οποίος μέχρι τη συνταξιοδότησή του ήταν διευθυντής χαρτογραφίας της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του ελληνικού Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και με αυτή την ιδιότητα έχει συμμετάσχει σε όλες τις διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών με Αίγυπτο, Λιβύη και Αλβανία.

Ας δούμε, λοιπόν, συγκεκριμένα τα στοιχεία:

Η συμφωνία οριοθετεί την θαλάσσια περιοχή μεταξύ των μεσημβρινών 26ο00' και 27ο59'. Είναι όπως φαίνεται στον χάρτη μία θαλάσσια ζώνη από Βορρά προς Νότο που τέμνει τη θαλάσσια ζώνη που είχε ορίσει-οριοθετήσει το μνημόνιο Άγκυρας-Τρίπολης. Κρατηθήκαμε 0,8 μίλι μακριά από τον 28ο μεσημβρινό, επειδή αυτόν έχουν θέσει ως δυτικό όριο οι Τούρκοι σε θαλασσοτεμάχια που αυθαιρέτως έχουν ορίσει εδώ και χρόνια.
Η διαχωριστική γραμμή της ελληνικής από την αιγυπτιακή ΑΟΖ καθορίζεται με πέντε σημεία A, B C, D, και Ε, τα οποία προσδιορίζονται με τις γεωγραφικές συντεταγμένες τους. Η διαχωριστική γραμμή είναι ευθυτενής και έχει μήκος 104 μίλια.
Στο κείμενο της συμφωνίας δεν αναφέρεται η μέθοδος, με την οποία καθορίστηκε η διαχωριστική γραμμή.
Η θαλάσσια περιοχή που οριοθετείται ορίζεται: Όπως προανέφερα δυτικά και ανατολικά από τους δύο μεσημβρινούς 26ο00'Α και 27ο59'Α, αντίστοιχα. Βόρεια από τα εξωτερικά όρια των χωρικών υδάτων της Ελλάδας και νότια της Αιγύπτου.
Μέτρηση από τη γραμμή των 12 μιλίων
Για να διαπιστώσουμε επακριβώς τα ποσοστά της ΑΟΖ που εξασφάλισε με τη συμφωνία η κάθε χώρα θα πρέπει η μέτρηση να γίνει με ισοβαρή τρόπο. Εάν η ελληνική ΑΟΖ υπολογισθεί αρχίζοντας από το τέλος των ελληνικών χωρικών υδάτων [6 ναυτικά μίλια (εφεξής θα τα αναφέρουμε ως μίλια)] και η αιγυπτιακή ΑΟΖ από το τέλος των αιγυπτιακών χωρικών υδάτων (12 μίλια), λόγω αυτής της διαφοράς θα έχει κρυφτεί από τον υπολογισμό η θαλάσσια έκταση μεταξύ 6 και 12 μιλίων από τις αιγυπτιακές ακτές, ενώ η αντίστοιχη ελληνική θα φαίνεται.

Για τις ανάγκες ισοβαρούς μέτρησης, λοιπόν και χωρίς να αμφισβητείται βεβαίως το υφιστάμενο νομικό καθεστώς των χωρικών υδάτων της κάθε χώρας, θα λάβουμε ως εξωτερικό όριο των χωρικών υδάτων και αφετηρία της εκατέρωθεν ΑΟΖ τα 12 μίλια από τις ελληνικές και τις αιγυπτιακές ακτές. Ένας δεύτερος εξίσου ισοβαρής τρόπος είναι να λάβουμε ως αφετηρία μέτρησης της ΑΟΖ ή τη γραμμή των 6 μιλίων ή τη φυσική ακτογραμμή και των δύο χωρών. Ας σημειωθεί ότι η Αίγυπτος έχει χαράξει γραμμές βάσης σ' όλο το μήκος των ακτών της στη Μεσόγειο από τα σύνορά της με τη Λιβύη μέχρι τα σύνορά της με το Ισραήλ, κερδίζοντας κατ' αυτόν τον τρόπο θαλάσσια έκταση εμβαδού 750.000 km2...
 Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ

Δεν υπάρχουν σχόλια: