28.10.18

Αφιέρωμα στον Μ. Ελευθερίου...


...που πήρε «τα στενά της θάλασσας»...

Πόσα πράγματα ξέρω για τον Μάνο Ελευθερίου; Πόσα πράγματα ξέρω για όλους τους μεγάλους δημιουργούς, αυτούς που σημάδεψαν -όσο κοινότοπο και αν ακούγεται αυτό το ρήμα- τον ελληνικό πολιτισμό;

Μια μουσική και θεατρική παράσταση μπορεί να σου δώσει απαντήσεις. Αυτό έκανε και το αφιέρωμα-αποχαιρετισμός στον Μάνο Ελευθερίου (26, 27 και 28 Οκτωβρίου) στο Μέγαρο Μουσικής, που ήταν μοιρασμένο σε δύο μέρη.

Το πρώτο,...
μια μουσική-θεατρική παρουσίαση του «Νοητού Λύκου», το ποιητικό κείμενο έργου που έχει χαρακτηριστεί magnum opus του Μάνου Ελευθερίου, με μουσική του Γιώργου Ανδρέου και σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Λιγνάδη. Οι χορογραφία, του Φωκά Ευαγγελινού.

Με αφηγητή τον ηθοποιό Γιάννο Περλέγκα, οι θεατές παρακολούθησαν τον ποιητή, σαν άλλο Οδυσσέα να κατεβαίνει στον Κάτω Κόσμο όπου μέσα από τις συναντήσεις τους με πρόσωπα υπαρκτά ή φανταστικά (ο Άγγελος-Δαίμονας, η Μάνα, η Ηδονή, το Κορίτσι της εφηβείας που εξέπεμπε φως, οι Φίλοι που χάθηκαν) αναμετράται με τον χρόνο που φθείρει, με τη μοναξιά, αλλά και την Τέχνη, που γίνεται φλόγα και σε καίει, και δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς: πρέπει να την υπηρετήσεις, για να καταλαγιάσει η ψυχή, να μαλακώσει ο πόνος, να βρεις έναν δρόμο να αποδιώξεις ό,τι σε τρομάζει.

Συνοδοιπόροι του αφηγητή-ποιητή -εκτός από τους εξαιρετικούς μουσικούς και τον αρχαιοελληνικής έμπνευσης Χορό- ο Γιώργος Νταλάρας, ο Χρήστος Θηβαίος και η Μάρθα Φριντζήλα, που ανοίγουν μαζί του μουσικό διάλογο και στο τέλος τον οδηγούν να πάρει τη μεγάλη απόφαση: να βγει, να αφήσει πίσω τον Άδη και να έρθει ξανά στον Πάνω Κόσμο. Ακριβώς όπως τον παρακίνησε η μάνα: «Αγωνίσου και με το ένα σου φτερό».

Πολλοί από τους θεατές, την ώρα που άναψαν τα φώτα, ίσα που πρόλαβαν να σκουπίσουν ένα δάκρυ.

Το δεύτερο μέρος ήταν ένα αφιέρωμα στα μεγάλα τραγούδια του, σε μουσική μεγάλων Ελλήνων συνθετών, αυτά μέσα από τα οποία περνάει η ιστορία του Ελληνισμού, τα λίγα-ελάχιστα που μπορούσαν να χωρέσουν στον διαθέσιμο χρόνο της παράστασης, με τις ερμηνείες των Γιώργου Νταλάρα, Ελένης Τσαλιγοπούλου, Χρήστου Θηβαίου και Μάρθας Φριντζήλα.

Και τραγουδήσαμε όλοι: για τις «Ξένες αγκαλιές, που ήταν κάποτε φωλιές», για τον «Άμλετ της Σελήνης», για κείνο το «Τρένο που φεύγει για την Κατερίνη» και για τα «Παραπομενένα λόγια» των τραγουδιών μας, για κείνα τα δέκα μέτρα γης από το ταξίδι μας στον κόσμο. Και για άλλα.

Η λύπη και η ευτυχία, η χαρούμενη μουσική που σε ξεσηκώνει και οι στίχοι με τα θλιμμένα λόγια, οι αντιθέσεις και οι αντιφάσεις της ζωής, οι αντιθέσεις και οι αντιφάσεις της ελληνικής ιστορίας και κοινωνίας, όσα μαγικά μπλεγμένα στα τραγούδια αυτά που έκαναν το κοινό να χειροκροτεί και πότε να συνοδεύει και πότε να συνοδεύεται από τους σπουδαίους ερμηνευτές.

«Κρυφά τα λόγια τα πικρά μες το κοχύλι/ κρυφά της θάλασσας τα μάγια στον βοριά/ θα σβήσει κάποτε στο σπίτι το καντήλι/ και μήτε πόρτα θα'βρεις μήτε κλειδαριά». Δεν γινόταν να μην τραγουδήσεις, ούτε να μη συγκινηθείς.

Και τότε είναι που καταλαβαίνεις ότι μπορεί να μην ξέρεις πολλά για τους σημαντικούς αυτού του κόσμου, αυτούς που σε άγγιξαν με την τέχνη τους, με τη δύναμη του πνεύματός του, αλλά δεν πειράζει.

Είναι αυτοί που σε συνοδεύουν παντού, κι ας παραπονιέται το τραγούδι «πώς έγινε με τούτο τον αιώνα/ και γύρισε καπάκι η ζωή/ πώς το 'φεραν η μοίρα και τα χρόνια/ να μην ακούσεις έναν ποιητή».

Αρχοντία Κάτσουρα

efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: