όλοι είναι καλοί στη δουλειά τους, το έργο σημειώνει επιτυχία. Αν οι πρώτοι είναι πολύ καλοί αλλά οι δεύτεροι δεν είναι καλοί, σώζεται η κατάσταση. Αν οι πρώτοι δεν είναι και καλοί, αλλά οι δεύτεροι είναι πολύ καλοί, ίσως και πάλι, έστω, σώζεται η κατάσταση.
Ομως η κατάσταση καταρρέει –και μιλάμε για πλήρη αποτυχία‒ όταν όλοι οι συντελεστές, πρωταγωνιστές, δευτεραγωνιστές και κομπάρσοι είναι κατώτεροι προσδοκιών και περιστάσεων. Μεταφέρετε αυτό το απλοποιημένο παράδειγμα στην πολιτική του ελληνικού τρόπου, στα χρόνια της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας και, ειδικότερα, στη χαμένη δεκαετία της ελληνικής κρίσης.
Πολλές φορές οι κοινωνικές θεωρίες, ακόμα και οι επιστημονικές, έχουν μια τάση γραμμικότητας και καταλήγουν κάπου χωρίς αιφνιδιασμούς. Περιγράφουν, με προϋποθέσεις, μια σειρά από γεγονότα ή υφαίνουν θεμελιώδεις κοινωνικοπολιτικές διαδικασίες που, τρόπον τινά, οδηγούν σε έναν αποδεκτό και επιθυμητό γενικό στόχο: π.χ., τη δημοκρατία αν πρόκειται για πολιτική θεωρία, την ανάπτυξη ή την ευημερία αν πρόκειται για οικονομική κ.λπ.
Ατυχώς, ο κόσμος κυριαρχείται από φαινόμενα του ταυτόχρονου και, μάλιστα, του αιφνιδιαστικού που οδηγούν την πραγματικότητα σε αντίθετες κατευθύνσεις. Στον αυταρχισμό αντί για τη δημοκρατία, στη φτώχεια αντί για την ευημερία, στην αδικία ή και στην αβεβαιότητα. Ωστόσο, κάθε φορά που σημειώνεται μια αποτυχία, ακόμα και αν αποτύχει μια κοινωνική θεωρία, ακόμα και τότε, είναι μια χρήσιμη θεωρία.
Η ίδια αναλογία ισχύει και για τα πολιτικά κόμματα. Βέβαια, ο όλος συλλογισμός προϋποθέτει και μια άρρητη παραδοχή: ότι για όλα, τα καλά και τα κακά, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες μιας χώρας, υπάρχει μια συνέχεια. Αυτή η συνέχεια ακυρώνεται στην Ελλάδα. Αντίθετα, υφίσταται, μάλλον, μια συνεχής ροή αιφνιδιαστικών γεγονότων (περιέγραψε ορισμένα στην έρευνά της στην Εφ. Συν. η Αντα Ψαρρά τις προηγούμενες μέρες) που έχει τη μορφή της ροπής προς το κοινότοπο κακό, όπου ο λαός εμφανίζεται ως «επιλήσμων πάσης συμφοράς και προς ουδέν άλλο ικανός παρά μόνον να παρασύρεται και έπειτα να μετανοεί, να κράζη “Ημαρτον” τύπτων το στήθος και να υποπίπτει μετ’ ολίγον εις την αύτην αμαρτίαν» (με τα λόγια του Ροΐδη).
Όμως, από κάπου το έμαθε αυτό ο λαός. Η αντιπολίτευση, κατά κανόνα, συμπεριφέρεται στατικά σαν να μην έχει κυβερνήσει ποτέ. Και η κυβέρνηση, πολλές φορές, συμπεριφέρεται σαν να είναι αντιπολίτευση του εαυτού της ή, στην καλύτερη περίπτωση, σαν να είναι θεατής της πολιτικής και σχολιαστής καφενείου και όχι σαν να είναι ο σχεδιαστής της πολιτικής. Και όλα παίζονται ως παίγνιο της «μίας κίνησης» ή ως παίγνιο «μία σου και μία μου».
Εως πρόσφατα η αριστερά είχε το πολιτικό άλλοθι της αντιπολίτευσης∙ ότι, δηλαδή, την κυβέρνηση ασκούσαν τα δύο κόμματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Σήμερα, δεν υπάρχει αυτό το άλλοθι. Αλλά ακόμα κι έτσι, αν υποθέσουμε ότι υπάρχει κάποια εγκυρότητα στην κριτική της σημερινής αντιπολίτευσης ότι, δηλαδή, η παρούσα κυβέρνηση έδειξε ανωριμότητα κατά την περίοδο που η ίδια ήταν αντιπολίτευση και ότι, ipso facto, σήμερα είναι η χειρότερη κυβέρνηση, τότε βάσιμα και έγκυρα –στο βαθμό που μας παρέχονται άφθονα τα στοιχεία πολιτικής ανοησίας, «για το γκουβέρνο ρε γαμώτο» και υπέρ του βλακώδους ιδεολογήματος της «αριστερής παρένθεσης»‒ μπορούμε να υποθέσουμε ότι η σημερινή αντιπολίτευση της ΝΔ θα είναι μια καταστροφική μελλοντική κυβέρνηση. Θα είναι η χειρότερη όλων υπό την ηγεσία ενός κληρονόμου, του Κυριάκου Μητσοτάκη, που θα κληθεί να αντικαταστήσει ‒«την χειρότερη όλων των κυβερνήσεων»‒ κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα.
Το παραπάνω σπιράλ είναι ενδεικτικό προπολιτικής ύλης φεουδαρχικού τύπου και απρονοησίας των ελίτ που παράγεται στον Ελλάδα τον 21ο αιώνα∙ που συνεχίζει να παράγεται. Είναι η εθνική αποτυχία και το πολιτικό –πλέον- τεκμήριο της οικονομικής, πολιτικής και πολιτισμικής μας χρεοκοπίας. Κι αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι, στο μακρύ διάστημα της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, η νηπιακή και χαρούμενη αντιπολίτευση ούτε μία φορά δεν πρόλαβε κυβερνητικές ολιγορίες πάνω σε φλέγοντα ζητήματα πολιτικής. Ακόμα και η χρεοκοπία, λες και ήρθε αιφνιδιαστικά. Και όλα γίνονταν κατόπιν εορτής.
Τις προηγούμενες μέρες, από αυτή τη στήλη, ο Μανώλης Δρετάκης κατέληγε σε ένα συμπέρασμα: ότι «ανεξάρτητα από το ποια θα είναι η επόμενη κυβέρνηση, η σημερινή οξύτατη αντιπαράθεση ανάμεσα στην κυβερνώντες και στους προκατόχους τους (και σήμερα αντιπολιτευόμενους) το μόνο που εγγυάται είναι ότι η ανευθυνότητα και η απρονοησία των κυβερνήσεων θα συνεχιστούν». Πρόκειται για εύλογη εκτίμηση. Όμως, δεν είναι η επιθυμητή έκβαση. Μετά από τόσα δεινά, θα έπρεπε να είναι κατανοητό ότι οι πολίτες δεν οφείλουν να ξέρουν απέξω τον «Ηγεμόνα» του Μακιαβέλι και να αξιώνουν την ύψιστη πολιτική πανουργία τύπου «Χαλασοχώρηδων», όταν απλά αρνούνται να βιώνουν το πεπρωμένο τους σε μια μονίμως φθίνουσα χώρα...
Θανάσης Βασιλείου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου