EUMED: Ασφάλεια, μετανάστευση, κλιματική αλλαγή...

...και μηνύματα προς την Τουρκία... 

Καλά λόγια, ευχαριστίες και ευχολόγια για ασφάλεια, ειρήνη και ευημερία σε όλη Μεσόγειο, περιλάμβαναν οι δηλώσεις των ηγετών μετά την 8η Σύνοδο EUMED.

Στις...ομιλίες τους όλοι οι αρχηγοί κρατών μίλησαν αρκετή ώρα για τις περιβαλλοντικές προκλήσεις που αναδεικνύονται από την κλιματική αλλαγή, στη σκιά και των καταστροφικών πυρκαγιών του καλοκαιριού, ενώ δεν έλειψαν οι αιχμές προς την Τουρκία, αλλά και οι αναφορές στο μεταναστευτικό.

Άλλωστε, και στην πολιτική διακήρυξή τους, οι εννέα ηγέτες που συμμετείχαν στη Σύνοδο καλούν όλες τις χώρες της περιοχής να σέβονται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών της Ε.Ε.

Υπογραμμίζουν ταυτόχρονα ότι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών πρέπει να γίνεται με ειρηνικά μέσα και σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Επαναβεβαιώνουν ακόμη τα συμπεράσματα των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων για αποφασιστική δράση με όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει η Ε.Ε. στη διάθεσή της, προκειμένου να προστατεύσει συμφέροντά της και αυτά των κρατών-μελών της, καθώς και ότι η συνεργασία της Ε.Ε. με την Τουρκία υπόκειται στις αιρεσιμότητες της συμπεριφοράς της, όπως αυτές έχουν περιγραφεί στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Οι 9 λένε όχι στην εργαλειοποίηση του Μεταναστευτικού και στις οργανωμένες προσπάθειες παράνομης εισροής μεταναστών. Υπογραμμίζουν την ανάγκη προστασίας των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. για την παρεμπόδιση των παράνομων εισόδων, ενώ σε σχέση με τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν κάνουν σαφή αναφορά στην ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας με χώρες που βρίσκονται κοντά στο Αφγανιστάν.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις στρατηγικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ε.Ε. και στην ανάγκη να κάνει ένα βήμα μπροστά όσον αφορά στην ικανότητά της να δρα στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. Υπογραμμίζεται μάλιστα η ανάγκη για τη δημιουργία μιας κοινής στρατηγικής κουλτούρας για την ασφάλεια και την άμυνα μεταξύ των κρατών-μελών και των θεσμών της Ε.Ε.

Μητσοτάκης: Να εγκαταλείψει η Άγκυρα την επιθετική συμπεριφορά

Αιχμές προς την Άγκυρα επέλεξε να αφήσει ο πρωθυπουργός κατά την ομιλία του υπογραμμίζοντας ότι «προτεραιότητα είναι η ασφάλεια και η σταθερότητα σε όλο το εύρος της Μεσογείου. Η γειτονική Τουρκία είναι καιρός να εγκαταλείψει την επιθετική συμπεριφορά απέναντι στην Κύπρο, την Ελλάδα και απέναντι σε όλη την περιοχή».

«Η διακήρυξη μας είναι επίσης ξεκάθαρη και σε ό,τι αφορά υβριδικές απειλές και εν προκειμένω την εργαλειοποίηση του Μεταναστευτικού που αποκτά ξεχωριστή διάσταση λόγω των εξελίξεων στο Αφγανιστάν. Δεν θα επιτρέψουμε την επανάληψη του φαινομένου των ανεξέλεγκτων μεταναστευτικών ροών που βιώσαμε το 2017» ανέφερε σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο πρωθυπουργός.

Έκανε, ακόμη, εκτενή αναφορά σε περιβαλλοντικά ζητήματα επισημαίνοντας ότι οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου «συντονιζόμαστε για να προστατεύσουμε τα δάση και τις θάλασσες. Διεκδικούμε ισχυρότερο μηχανισμό πολιτικής προστασίας. Προωθούμε προφανώς πράσινους ευρωπαϊκούς στόχους, επενδύσεις σε ήπιες πηγές ενέργειας και προστασία της θάλασσας» για να προσθέσει «η κοινωνική και οικονομική σταθερότητα δεν μπορούν να ανασταλούν. Πόσω μάλλον όταν οι χώρες του Νότου έχουν ήδη τεθεί σε τροχιά ανάπτυξης. Θα μας απασχολήσει στο μέλλον και το σύμφωνο σταθερότητας και πρέπει να κρατήσουμε τα θετικά αποφεύγοντας τις αστοχίες του παρελθόντος. Ο Νότος απέδειξε ότι δεν έχει ανάgκη από τη λιτότητα. Ο Νότος έχει την παράδοση του παρελθόντος, την ισχύ του παρόντος και την δυναμική του μέλλοντος».

Μακρόν: Η ΕΕ πρέπει να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει προκλήσεις και απειλές στη γειτονιά μας

Στην ασφάλεια στην περιοχή της Μεσογείου αλλά και στην ανάγκη αλληλεγγύης και κοινού βηματισμού για την κλιματική αλλαγή αναφέρθηκε στις δηλώσεις του ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν.

Ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε ότι αφού αναφέρθηκαν στο ξεκάθαρο μήνυμα σταθερότητας και ειρήνης που ήδη είχαν στείλει από την προηγούμενη σύνοδο οι ηγέτες του ευρωπαϊκού νότου, «ήδη παρατηρούμε σημάδια αποκλιμάκωσης» στην ανατολική Μεσόγειο. Επίσης, ανέφερε ότι  εκφράσαμε την υποστήριξή μας στην Κύπρο και στην ακεραιότητά της, τονίζοντας ότι υπογράμμισαν για την ανατολική Μεσόγειο πως αποτελεί «σημαντική πρόκληση».

«Συζητήσαμε για τη σπουδαιότητα μιας κοινής προσπάθειας στους τομείς άμυνας και ασφάλειας» είπε ο Μακρόν και πρόσθεσε ότι «πρέπει να είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις και απειλές που αφορούν τη γειτονιά μας». Επίσης, μόλησε για την «ανάγκη να συνεχίσουμε να ενισχύουμε αυτές τις προσπάθειες».

Παράλληλα, ο Γάλλος πρόεδρος αναφερόμενος σε ζητήματα περιβάλλοντος και πολιτικής προστασίας, αφού αναφέρθηκε και στη συνδρομή της χώρας του στην κατάσβεση πυρκαγιών σε άλλες χώρες, τόνισε ότι θέλουμε να ενισχύσουμε τον μηχανισμό rescUE. 

«Στρατηγική αυτονομία, κλιματική κρίση, Μεταναστευτικό και ευρωπαϊκή συνοχή»

«Είναι μία ξεχωριστή στιγμή για εμάς διότι η διεύρυνση της Μεσογειακής Ομάδος συμπίπτει με την Σλοβενική προεδρία. Συζητήσαμε πολύ σημαντικά ζητήματα, όχι μόνο θέματα, που αφορούν στις μεσογειακές χώρες, αλλά ολόκληρη την ΕΕ. Κατά την άποψη μου το πιο σημαντικό θέμα είναι η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης μαζί με την κλιματική κρίση, το Μεταναστευτικό και την ευρωπαϊκή συνοχή. Η Σλοβενία θα αγωνιστεί σκληρά στο πλαίσιο του EUMED 9 για την πραγμάτωση του σλόγκαν μας «μαζί για μία ανθεκτική Ευρώπη», σημείωσε ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας, Γιάνεζ Γιάνσα.

Ντράγκι: Η ΕΕ πρέπει να παρέμβει για τους αυξημένους λογαριασμούς ρεύματος

Η Ιταλία είναι υπέρ της διεύρυνσης της ομάδας των μεσογειακών χωρών. Το βασικό σημείο των συζητήσεων μας ήταν το κλίμα. Ίσως το καλύτερο μάθημα που μπορούμε να πάρουμε για να κινηθούμε με αποφασιστικότητα στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής ήταν όσα συνέβησαν το καλοκαίρι, που μας πέρασε, δήλωσε, από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι.

«Δεν υπάρχει πλέον χρόνος, δεν μπορούμε πλέον εφυσηχάζουμε, αντιθέτως οι προσπάθειες μας πρέπει να ενταθούν ειδάλλως οι συνέπειες θα είναι τραγικές για τους λαούς μας. Πρέπει να κινηθούμε με τέτοιο τρόπο ώστε η μετάβαση να προστατεύει τους πλέον ευάλωτους είτε αυτές είναι κοινωνικές ή οικονομικές. Ήδη βλέπουμε τις αυξήσεις που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς του ρεύματος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να παρέμβει. Σε ό,τι αφορά στον εμβολιασμό, στην δεύτερη φάση της προμήθειας των εμβολίων βλέπουμε ότι υπάρχει αυξημένος συντονισμός και αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό. Εν συνεχεία συζητήσαμε για τις αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου. Έχει ήδη ξεκινήσει μία προσπάθεια να προστατεύσουμε τους πλέον αδύναμους στην κοινωνία. Στην ευρωπαϊκή άμυνα, τους τελευταίους μήνες βιώσαμε γεγονότα που μας ώθησαν να αναθεωρήσουμε τις διεθνείς σχέσεις και τον τρόπο που εμείς κινούμαστε. Βασικό σημείο η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας. Στο πλαίσιο της συνόδου συζητήσαμε επίσης για το θέμα της ασφάλειας στη Μεσόγειο, τη Λιβύη και την Τυνησία. Η ομάδα των μεσογειακών χωρών είναι αποφασισμένη να συμβάλλει στην σταθεροποίηση της ευρύτερης περιοχής » συμπλήρωσε.

Σάντσεθ: Ευρωπαϊκή απάντηση για τα μεταναστευτικό και την ενέργεια

Την ανάγκη η Ευρώπη να δώσει λύσεις στο μεταναστευτικό θέμα, επισήμανε ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, σημειώνοντας «οι μεταναστευτικές ροές είναι έντονες για αυτό θα πρέπει να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να έχουμε μία συγκεκριμένη απάντηση για το συγκεκριμένο ζήτημα».

Αναφερόμενος στις καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν τις μεσογειακές χώρες φέτος το καλοκαίρι, επισήμανε ότι αυτές οι φυσικές καταστροφές είναι πλέον πιο συχνές και ευχαρίστησε όλους όσοι συνέδραμαν τη χώρα του τους τελευταίους μήνες, και ιδιαίτερα την Ελλάδα «γιατί η εμπειρία της μας δίδαξε χρήσιμα πράγματα».

Μιλώντας για τα θέματα της ασφάλειας, ο Ισπανός πρωθυπουργός είπε πως είναι πολύ σημαντική η ευρωπαϊκή άμυνα «γιατί μέσω αυτής θα οδηγηθούμε στην Ευρώπη της ασφάλειας και έτσι θα ενισχύσουμε την ευρωπαϊκή κυριαρχία».

Περεταίρω, χαρακτήρισε «ευρωπαϊκό πρόβλημα που χρήζει ευρωπαϊκής λύσης», τις αυξημένες τιμές του ρεύματος. «Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάθε διαθέσιμο μέσο» προσέθεσε και εκτίμησε πως «τις επόμενες εβδομάδες και μήνες οι αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου θα απασχολεί τους Ευρωπαίους αξιωματούχους».

Τέλος, ο Πέδρο Σάντσεθ σημείωσε ότι «είναι πολύ σημαντικό να σταθεροποιήσουμε την άλλη πλευρά της Μεσογείου μέσω ψηφιακής ανάπτυξης και πολιτιστικών προγραμμάτων».

Οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών με την Τουρκία και λύση που θα εδράζεται στο διεθνές δίκαιο

Οι τακτικές μας συναντήσεις και τα όποια αποτελέσματα και η μεταξύ μας αλληλοενημέρωση και ο συντονισμός συνιστούν πολύτιμο εργαλείο, δήλωσε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης.

«Κοινή ήταν η θέση που καταγράφηκε στην ειδική σύνοδο για την κλιματική αλλαγή για επίσπευση υλοποίησης των Παρισίων. Ενημέρωσα για την πρωτοβουλία που έχει αναλάβει η κυπριακή δημοκρατία για τον καταρτισμό ενός περιφερειακού σχεδίου δράσης. Μας απασχόλησε και το φλέγον θέμα του μεταναστευτικού. Όλα τα μεσογειακά κράτη παραμένουν σε εγρήγορση. Συζητήσαμε τις τελευταίες διεθνείς εξελίξεις. Χρήζουν αμέσων λύσεων προβλήματα που θέτουν σε κίνδυνο την ειρήνη στην περιοχή. Καταγράφηκαν ταυτόσημες απόψεις σε μια σειρά θεμάτων που αποτελούν προτεραιότητα στην ατζέντα του ευρωπαϊκού συμβουλίου. Άφησα τελευταίες τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας έναντι της Κύπρου και τις απαράδεκτες ενέργειες και αξιώσεις για το κυπριακό. Η δική μας θέση παραμένει προσηλωμένη στο διεθνές δίκαιο, στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και επαναλαμβάνουμε την πρότασή μας για μόνιμη διευθέτηση του ζητήματος, από τη μια οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με την Τουρκία και από την άλλη για λύση που θα εδράζεται στο διεθνές δίκαιο», ανέφερε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.

Ρόμπερτ Αμπέλα: Μονόδρομος ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και του διαλογου

«Σήμερα είχαμε μια πάρα πολύ σημαντική συζήτηση για καίριο θέμα, την κλιματική αλλαγή. Ολόκληρη η Μεσόγειος, δυστυχώς, είναι μια περιοχή που επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή και αυτό που βιώνουμε τώρα είναι μόνο η αρχή. Θα ήθελα να εκφράσω τις σκέψεις μου σε όλους τους συμπολίτες μου στη Μεσόγειο που έχασαν τον σπίτι τους. Η ΕΕ ήταν αυτή που έδωσε το παράδειγμα σε παγκόσμιο επίπεδο στον αγώνα της κλιματικής αλλαγής. Έχει γίνει ήδη σημαντικό έργο σε ευρωπαϊκό επίπεδο». Αυτό τόνισε ο πρωθυπουργός της Μάλτας, Ρόμπερτ Αμπέλα, κατά τις δηλώσεις του στο πλαίσιο της 8ης Συνόδου Κορυφής των ηγετών των χωρών του Νότου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUMED9).

«Η συζήτησή μας», συνέχισε, «επικεντρώθηκε επίσης στη βιοποικιλότητα, στο θαλάσσιο περιβάλλον, στα δάση. Πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στις νέες και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Συμφωνήσαμε ότι η προστασία της ανταγωνιστικότητας συγκεκριμένων τομέων αποτελεί προτεραιότητα για την περιοχή μας.

Ο στρατηγικός ρόλος των συνδυασμένων μεταφορών ήταν ένα άλλο θέμα που συζητήσαμε διότι οι μεταφορές και οι συνδυασμένοι τρόπο μεταφορών έχουν συνέπειες σε όλες τις περιοχές. Συζητήσαμε και για το θέμα της ειρήνης και της ασφάλειας και σταθερότητας σε όλη την περιοχή της μεσογείου, πρέπει να έχουμε κοινή προσέγγιση».

Ο κ. Αμπέλα, εξέφρασε την αλληλεγγύη του στην Κύπρο, επισημαίνοντας ότι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και του διαλογου είναι ο μόνος δρόμος για το μέλλον. «Η Τουρκία είναι σημαντικός παίκτης στην περιοχή και εταίρος της ΕΕ. Να εστιάσουμε στο διάλογο και τη συνεργασία με την Τουρκία για το μεταναστευτικό. Η περίπτωση του Αφγανιστάν είναι πολύπλευρη περίπτωση, η οποία μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες για την Ευρώπη. Η επιλογή η ΕΕ να μην εστιάσει σε αυτό το θέμα ουσιαστικά δεν υφίσταται. Η ΕΕ πρέπει να συνεργαστεί με γειτονικές χώρες του Αφγανιστάν», συμπλήρωσε.

Σε άλλο σημείο των δηλώσεών του ο κ. Αμπέλα σημείωσε ότι πρέπει «να δώσουμε ευκαιρίες στη Λιβύη». Ειδικότερα ανέφερε «να συζητήσουμε για το θέμα των επενδύσεων στην Λιβύη και δεν πρέπει να την θεωρούμε ως πηγή παράνομης μετανάστευσης. Η Μάλτα και η Λιβύη θα ξεκινήσουν ξανά τις εμπορικές πτησεις. Μόνο από κοινού θα μπορέσουμε να βρούμε ευνοϊκές λύσεις για όλους μας».

Ενίσχυση στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. ζήτησε ο Κροάτης πρωθυπουργός

Η Κροατία είναι χώρα της Αδριατικής η οποία έχει τις ρίζες της στη Μεσόγειο. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Κυριάκο για μια εξαιρετική συνάντηση. Η Ελλάδα έχει δείξει αλληλεγγύη όταν η Κροατία επλήγη από δύο σεισμούς και εμείς φέτος το καλοκαίρι στείλαμε αεροπλάνο για την κατάσβεση των πυρκαγιών, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς.

«Ήταν ευκαιρία να συζητήσουμε για πολιτικές εξελίξεις σε άλλα μέρη του κόσμου. Μιλήσαμε επίσης για μεταναστευτικές ροές και συμφωνήσαμε ότι πρέπει να ενισχύσουμε τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Επίσης συμφωνήσαμε ότι πρέπει να ανταλλάξουμε εμπειρίες στην αντιμετώπιση της πανδημίας και να ενισχύσουμε τους εμβολιασμούς. Πλέον βγαίνοντας από την πανδημία να καταβάλλουμε προσπάθεια για να διατηρήσουμε θέσεις εργασίας. Θέματα πολιτικής και ασφάλειας είναι κρίσιμης σημασίας. Έχουμε θέση η οποία στηρίζει την Κύπρο, υπέρ της ειρήνης και ασφάλειας στη Β. Αφρική», δήλωσε ο Α. Πλένκοβιτς.

«Να μειώσουμε τις κοινωνικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και της πανδημίας»

Το κλίμα απαιτεί να αναλάβουμε άμεσα δράση. Το δεύτερο θέμα είναι το κοινωνικό μοντέλο της Ευρώπης. Να μειώσουμε τις κοινωνικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και της πανδημίας, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Πορτογαλίας Αουγκούστο Σάντος Σίλβα.

«Η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται πλέον σε τροχιά ανάκαμψης και κατέστη δυνατή χάρις στα ταμεία που συστήθηκαν για την ενίσχυση της ανάκαμψης και ανάπτυξης τα οποία είναι συνδεδεμένα με οικονομική διακυβέρνηση της ΕΕ.

Αυτά τα θέματα πρέπει να βρίσκονται στο πυρήνα μιας συζήτησης που πρέπει να συνεχιστεί για να οδηγήσει σε σταθερή ανάκαμψη και ανάπτυξη, δήλωσε ο Αουγκούστο Σάντος Σίλβα.