Γιατί ο Τραμπ μισεί τον ΟΗΕ...

 

Μηδενιστική και σοκαριστική η πρόσφατη παρέμβαση Τραμπ στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Πολλούς εξέπληξε, όχι όμως τους ακτιβιστές της ειρήνης και υπέρμαχους του Διεθνούς Δικαίου...

Μόνο το γεγονός ότι ο Χάρτης του ΟΗΕ αρχίζει με τη φράση «Εμείς, οι λαοί των Ηνωμένων Εθνών» είναι λόγος αντιπάθειας του ολιγάρχη-πλανητάρχη προς τον παγκόσμιο οργανισμό στο πλαίσιο του οποίου παράγεται το Διεθνές Δίκαιο.

Στην ουσία πρόκειται για πολυοργανισμό ασχολούμενο με όλα τα μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητας, από τα υπαρξιακά της πυρηνικής απειλής και της κλιματικής κρίσης ως εκείνα της παιδείας, της επιστήμης και του πολιτισμού που υπηρετεί η UNESCO. Την πραγματικότητα αυτή, δυστυχώς, αγνοεί η ευρύτερη κοινή γνώμη, που ταυτίζει τον ΟΗΕ με το Συμβούλιο Ασφαλείας, όπου κάνουν κουμάντο τα πέντε μόνιμα μέλη, δηλαδή οι μεγάλες δυνάμεις, που συχνά μπλοκάρουν σημαντικές αποφάσεις με το δικαίωμα του βέτο που διαθέτουν. Για την ακρίβεια, η αμερικανική υπερδύναμη ποτέ δεν τα είχε εντελώς καλά με τον ΟΗΕ, ο οποίος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην κατάργηση της αποικιοκρατίας, με συνέπεια να πολλαπλασιαστούν τα μέλη του, από 51 κατά την ίδρυσή του, σε 193 σήμερα - 194 με την Παλαιστίνη. Γι’ αυτό προγενέστερος Αμερικανός Πρόεδρος που διαφωνούσε με αποφάσεις της Γ.Σ. του ΟΗΕ μιλούσε για «τυραννία της πλειοψηφίας».

Εχθρός της παγκόσμιας συνεργασίας

Επιγραμματικά, λοιπόν, ο Τραμπ μισεί τον ΟΗΕ γιατί:

* Πρώτος λόγος, ότι ο ΟΗΕ εκπροσωπεί τη θετική όψη της παγκοσμιοποίησης, την αναγκαιότητα, ιδιαίτερα στην εποχή μας, της παγκόσμιας συνεργασίας, την οποία εχθρεύεται ο «πλανητάρχης», που και αυτή η ιδιότητά του φθίνει διαρκώς. Άλλωστε, πρώτη απόφαση του Τραμπ, μετά την ανάληψη της δεύτερης θητείας του, ήταν να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, θεωρώντας την εμπόδιο στις περιβαλλοντοκτόνες πολιτικές των πετρελαιάδων του Τέξας, κύριων υποστηρικτών του στο εσωτερικό. Ίδιος ο λόγος και για την απόσυρση των ΗΠΑ από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, έχοντας επιλέξει φανατικό αντιεμβολιαστή για το αντίστοιχο υπουργείο.

* Δεύτερος λόγος, ότι ο ΟΗΕ προέκυψε το 1945 ως επιστέγασμα της αντιφασιστικής νίκης στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο με την καθοριστική συμβολή της Σοβιετικής Ένωσης.

* Τρίτος λόγος, ότι η χώρα του κατά κανόνα μειοψηφεί απελπιστικά στη Γ.Σ. του ΟΗΕ. Για παράδειγμα, το 2013, όταν τέθηκε προς ψήφιση η ένταξη του κράτους της Παλαιστίνης με την ιδιότητα κράτους-παρατηρητή, πρόταση που υποστήριξε και η Ε.Ε., οι ΗΠΑ βρέθηκαν σε πλήρη απομόνωση μαζί με το Ισραήλ και ακόμη επτά χώρες-δορυφόρους (συνολικά 9 οι ψήφοι κατά).

* Τέταρτος λόγος, ότι για ζητήματα ωμής καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ο ΟΗΕ μπορεί να επιβάλλει κυρώσεις εις βάρος του κράτους που εγκληματεί υπερβαίνοντας το εμπόδιο της εθνικής κυριαρχίας. Αυτό ίσχυσε με τις αυστηρότατες κυρώσεις εις βάρος του απάνθρωπου καθεστώτος του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική τον περασμένο αιώνα. Περίπου για ίδιους λόγους ο Τραμπ και οι ομοϊδεάτες του στην Ευρώπη εχθρεύονται την Ε.Ε., πρωτοπόρο εγχείρημα υπερεθνικής δημοκρατικής οργάνωσης.

* Πέμπτος, ότι στον ΟΗΕ, και γενικότερα στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών, έχουν φωνή και οι πιο μικρές χώρες του κόσμου, μερικές εξ αυτών νησιωτικές με εκατοντάδες ή μερικές χιλιάδες κατοίκους.

Η Αριστερά στην Ελλάδα και διεθνώς υποστηρίζει τον ΟΗΕ και τις αρχές του θεωρώντας αναγκαιότητα την αναβάθμιση του ρόλου του και τον εκδημοκρατισμό του. Ήδη από το 1995, με την ευκαιρία μισού αιώνα ζωής και δράσης του, το τότε Φόρουμ της Ευρωπαϊκής Νέας Αριστεράς με πρόταση του ΣΥΝ είχε εγκρίνει δέσμη προτάσεων ύστερα από διεθνή συνάντηση στους Δελφούς. Μία από τις προτάσεις, ίσως η σημαντικότερη, ήταν η διεύρυνση των μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, στο οποίο δεν εκπροσωπούνται η Αφρική ούτε η Λατινική Αμερική, απουσιάζουν δε χώρες όπως η Γερμανία και η Ινδία. Θα ήταν ένα βήμα εκδημοκρατισμού και παγκοσμιότητας του Οργανισμού, με ενδεχόμενη τροποποίηση και του δικαιώματος του βέτο που έχουν τα μόνιμα μέλη.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, αν δεν υπήρχε ο ΟΗΕ, θα έπρεπε να τον εφεύρουμε. Στο Κυπριακό εμπλέκεται άμεσα από το 1964 με ειρηνευτική δύναμη στο νησί, στα δε ελληνοτουρκικά επικαλούμαστε διεθνείς συμβάσεις του ΟΗΕ, όπως η σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, ενώ στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης προσβλέπουμε για προσφυγή οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών με την Τουρκία, ίσως και με τη Λιβύη αν χρειαστεί.

Προτείνω, τέλος, ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και ειδικότερα το Ινστιτούτο «Νίκος Πουλαντζάς» να τιμήσουν τα 80 χρόνια από την ίδρυση του ΟΗΕ - 24 Οκτωβρίου 2025 η σχετική επέτειος.

Πάνος Τριγάζης (υπεύθυνος του Γραφείου Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.)

avgi.gr