Aφήνοντας ευθέως να εννοηθεί ότι η Ελλάδα είναι πλέον μια χώρα «υψηλού κινδύνου» και επαναλαμβάνοντας ότι η εφαρμογή του Μνημονίου είναι εκ των ων ουκ άνευ για την παραμονή της στο ευρώ, οι ... ιθύνοντες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που παρουσίασαν χθες στις Βρυξέλλες τις συστάσεις τους για τις οικονομίες των 27 κρατών-μελών της ΕΕ, κατέστησαν σαφές πως τα όσα συζητούνται εσχάτως στην Αθήνα περί μεταβολής των όρων του Μνημονίου όχι μόνο δεν τους αφορούν, αλλά είναι και εκτός τόπου και χρόνου.
Πρώτα τα καλά νέα: στην Ευρώπη υπάρχει μια κινητικότητα για την επίλυση της κρίσης. Βλέποντας την οικονομική θύελλα πάνω από τη Μαδρίτη να δυναμώνει και να απειλεί την ευρωζώνη με «οικονομική αποσύνθεση», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία μιας τραπεζικής ένωσης και την απευθείας ενίσχυση των τραπεζών από τον νεοσύστατο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας – κάτι που απορρίπτει πάντως για μία ακόμη φορά η Γερμανία. Πολλές ιδέες πέφτουν παραλλήλως στο τραπέζι, όπως η συνδιαχείριση των δανείων που αποσκοπούν στην αποπληρωμή του «γαλάζιου χρέους» (μέχρι 60% του ΑΕΠ), η έκδοση ενός είδους «ευρωομολόγων - λάιτ», με εγγύηση των αποθεμάτων χρυσού, για την αποπληρωμή του «κόκκινου χρέους» (άνω του 60% του ΑΕΠ) ή η απευθείας δανειοδότηση των κρατών από τον ΕΜΣ (που θα δανείζεται από την ΕΚΤ) ώστε να εξασφαλίζεται ένα σχεδόν μηδενικό επιτόκιο.
Και τώρα τα κακά νέα: η Κομισιόν προειδοποιεί με τη σειρά της την Ελλάδα, την οποία αντιμετωπίζει πλέον ως «χώρα υψηλού κινδύνου», ότι τα περί μεταβολής των όρων του Μνημονίου είναι εκτός τόπου και χρόνου. Για να συνεχιστεί η εκροή της βοήθειας, θα πρέπει η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές να επιδείξει πολιτική ωριμότητα και να αλλάξει βαθιά ριζωμένες ιδέες και νοοτροπίες. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι σήμερα γίνεται δημοψήφισμα στην Ιρλανδία για το δημοσιονομικό σύμφωνο. Το «ναι» προηγείται στις δημοσκοπήσεις, αλλά οι Ιρλανδοί επιφυλάσσουν συχνά εκπλήξεις...
Σύμφωνα με το κείμενο συστάσεων για την Ελλάδα, το οποίο δημοσιοποίησαν χθες από τις Βρυξέλλες, η ελληνική κυβέρνηση που θα συγκροτηθεί μετά τις εκλογές του Ιουνίου θα πρέπει σε πρώτη φάση να αποδείξει ότι διαθέτει την πολιτική βούληση να προωθήσει τα όσα προβλέπει το Μνημόνιο και σε δεύτερη φάση να αλλάξει ιδέες και νοοτροπίες που εδώ και δεκαετίες θεωρούνται παγιωμένες.
Στην πράξη αυτά σημαίνουν ότι μετά τις εκλογές στην Ελλάδα θα πρέπει να μειωθούν περαιτέρω οι μισθοί (χωρίς να προσδιορίζεται πόσο), να ανοίξουν όλα τα κλειστά επαγγέλματα, να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον και εν γένει να προωθηθούν όλες οι απαραίτητες για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας διαρθρωτικές αλλαγές.
ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ. Σε ό,τι αφορά το κλείσιμο της δημοσιονομικής «τρύπας» για την περίοδο 2013-2014 ύψους 5,5% του ΑΕΠ, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι τους επόμενους μήνες η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε σημαντικές περικοπές δαπανών, οι οποίες θα πρέπει να αποτυπώνονται στο επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα. Αν συμβούν όλα αυτά, η Ελλάδα μπορεί να ελπίσει ότι θα συνεχισθούν απρόσκοπτα οι εκροές των χρημάτων που προβλέπονται από τη δανειακή σύμβαση.
Ωστόσο με τη χθεσινή ανακοίνωσή της για την Ελλάδα η Επιτροπή προχωρεί και σε κάποιες όχι ιδιαίτερα συνήθεις πολιτικές διαπιστώσεις. Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι οι ελληνικές Αρχές θα πρέπει να προχωρήσουν σε τρεις πολιτικές υπερβάσεις: η πρώτη αφορά τη διάλυση των γραφειοκρατικών δομών του κράτους που εμποδίζουν την ανάπτυξη• η δεύτερη αφορά την ενίσχυση των αντιστάσεων στα «λόμπι», δηλαδή τις συντεχνίες και τα οργανωμένα οικονομικά συμφέροντα• και η τρίτη αφορά το σπάσιμο των «ταμπού» που εμποδίζουν την προώθηση νέων πολιτικών επιλογών. Εξίσου σημαντική είναι, τέλος, για την Επιτροπή και η επίτευξη πολιτικών συναινέσεων στην Ελλάδα ούτως ώστε να εξασφαλισθεί ότι οι ακολουθούμενες πολιτικές είναι αποδεκτές από το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.
Ακόμη, στην έκθεσή της η Επιτροπή επισημαίνει ότι η ελληνική οικονομία συνεχίζει να συρρικνώνεται και ότι οι βραχυπρόθεσμοι δείκτες ανάπτυξης αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω. Η Επιτροπή τονίζει ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 6,9% το 2011 και η ανάκαμψη που είχε αρχικά προβλεφθεί για το 2013 θα καθυστερήσει περισσότερο. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, τονίζει η Επιτροπή, θα υπάρξει σταθεροποίηση της οικονομικής δραστηριότητας το 2013, ενώ από το 2014 θα πρέπει να αναμένουμε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Η ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ. Η Επιτροπή χαρακτηρίζει εξάλλου «μεικτή» την πρόοδο της Ελλάδας ως προς την επίτευξη των «φιλόδοξων στόχων» του πρώτου προγράμματος, επισημαίνοντας ότι σημαντικοί δημοσιονομικοί στόχοι δεν ικανοποιήθηκαν. Τονίζει μάλιστα ότι παράγοντες όπως η πολιτική αστάθεια, η κοινωνική αναταραχή, ζητήματα που σχετίζονται με τη διοικητική ικανότητα του κράτους, αλλά και η ύφεση, η οποία αποδείχθηκε βαθύτερη από ό,τι είχε προβλεφθεί, καθυστέρησαν την εφαρμογή του πρώτου προγράμματος.
Ωστόσο η Επιτροπή τονίζει στην έκθεσή της ότι η Ελλάδα πέτυχε σημαντική μείωση του δημοσιονομικού της ελλείμματος μεταξύ 2009 και 2011, σημειώνοντας πως η προσαρμογή αυτή είναι πολύ μεγαλύτερη από κάθε άλλη δημοσιονομική προσαρμογή που έχει επιτύχει κράτος-μέλος στο παρελθόν.
Τέλος, στα συμπεράσματα της έκθεσης επισημαίνεται ακόμη ότι η ημερομηνία για την επιστροφή της αντιπροσωπείας της τρόικας στην Ελλάδα θα εξαρτηθεί από το αποτέλεσμα των εκλογών της 17ης Ιουνίου.
TANEA
