Αφήστε τους να μιλήσουν...

Μετά την αποθέωση της Σοφίας Μπεκατώρου και μόλις το ελληνικό me-too άρχισε να μπαίνει σε «ευαίσθητες» περιοχές, οι οποίες έμοιαζαν με άβατα, όπως ο χώρος του θεάτρου, άρχισε μία περίεργη συμπεριφορά από... 

πολλές πλευρές. Ήταν φανερό ότι η υπόθεση άγγιζε πλέον ισχυρά συστήματα, «ιερές» παρέες, «φίλους» με διασυνδέσεις. Κάπου εκεί άρχισαν τα μασημένα λόγια τύπου «κάντε μία επώνυμη καταγγελία», «μα, μπορεί ο καθένας να λέει τον πόνο του;», «όσοι μιλάνε αναζητούν λίγη δημοσιότητα», «μιλάει κι ο κάθε άγνωστος», «έχουν παραγραφεί τα αδικήματα», «ταλαιπωρούνται άνθρωποι για το… τίποτα», «κρίμα και για τους θύτες», «μπούλινγκ κάνουν και οι αλλοδαποί στα φανάρια» - μόνο τα κουνούπια δεν κατηγόρησαν για μπούλινγκ το καλοκαίρι, στην προσπάθειά τους να απομειώσουν το βάρος των καταγγελιών, τη σημασία των αποκαλύψεων! Ακόμα και το περασμένο Σάββατο η κυρία Μενδώνη μιλούσε για «ευκαιριακά στημένα δικαστήρια», μία δήλωση με την οποία απλά συνέχιζε την αμφιλεγόμενη στάση της και φούντωνε τα ερωτηματικά για τον τρόπο που χειρίστηκε εξ αρχής το θέμα Λιγνάδη – τον οποίο φάνηκε εξ αρχής ότι επιχείρησε να προστατεύσει. 

Ας κάνουμε μία βασική παραδοχή: στο χώρο του θεάτρου τα περιστατικά βίας, κακοποίησης και προσβλητικών συμπεριφορών είναι πολλά, μιλάμε για ζόφο. Και είναι ξεκάθαρο: Σε καμία περίπτωση δεν απειλούν την αξία της τέχνης, ας μην βαυκαλίζονται οι πιο πονηροί και αμετροεπείς να ταυτίζουν εαυτούς, φίλους και προστατευόμενους με το ίδιο το θέατρο. Τουναντίον, όσο πιο γρήγορα ξεβρωμίσει ο τόπος από δαύτους τόσο καλύτερα για το θέατρο. Όσα περισσότερα έλθουν στο φως και αντιμετωπιστούν με την ανάλογη αυστηρότητα, τόσο καλύτερα για το θέατρο. Όσοι επικαλούνται την προστασία του θεατρικού χώρου, με επιχειρήματα του τύπου «οι καταγγελίες δυσφημούν την τέχνη», μάλλον επιστρατεύουν απλώς την υποκριτική τέχνη – όσο μπορούν, δεν είναι πάντα και οι πιο ταλαντούχοι – για να προστατεύσουν εαυτούς και φίλους. Συμβαίνουν φυσικά κι αλλού ανάλογες συμπεριφορές. Και στον αθλητισμό και σε χώρους εργασίας. Αλλά αυτό δεν αποτελεί άλλοθι. Αντιθέτως. Ειδικά στο χώρο του θεάτρου, φαίνεται ότι το πράγμα ξεπέρασε κάθε όριο. Δεν ξέρω αν η ζωή ορισμένων έχει πάρει τέτοια τροπή που έχουν χάσει το μέτρο, αλλά εδώ μιλάμε για βιασμούς, παιδεραστία, βιαιότητες κάθε είδους, ένα βούρκο κανονικό. Δεν αφορά όλους – αλλά αφορά συγκεκριμένους. 

Η σιωπή, όπως το ομολογούν πολλοί με ειλικρινή ή λιγότερο ειλικρινή διάθεση, ήταν όλα αυτά τα χρόνια, ακούσια συνένοχος ακόμα και εγκληματικών συμπεριφορών. Η διαδικασία κάθαρσης απαιτεί να σπάσει το πέπλο της σιωπής, ο φόβος του στιγματισμού, η απογοήτευση μίας αδιέξοδης σύγκρουσης. Οφείλουν όλοι όσοι έχουν τσίπα, ευαισθησία και γενναιότητα και ευτυχώς είναι πολλοί (Τσαφούλιας, Κοκκινόπουλος, Δανδουλάκη, Σκιαδαρέσης, Κομνηνού, Καρατζιάς, Τουμασάτου, Μπέζος, Μπιμπίλας και άλλοι), να σταθούν εμπράκτως δίπλα σε όσους θέλουν να μιλήσουν. Και όχι μόνο οι επώνυμοι καλλιτέχνες, αλλά και κάθε πολίτης που νιώθει χρέος, που βλέπει στα θύματα τον εαυτό του, τους δικούς τους ανθρώπους, την ίδια την ψυχή της κοινωνίας μας, το νόημα του πολιτισμού. 

Δυστυχώς και προφανώς αυτή τη διαδικασία της κάθαρσης δεν μπορεί να την εγγυηθεί η πλέον αρμόδια, η υπουργός Μενδώνη. Δεν εμπνέει εμπιστοσύνη, δεν εγγυάται αμεροληψία, δεν πείθει για την ικανότητά της να φέρει σε πέρας αυτό το έργο. Αλλά αυτό δεν σημαίνει απολύτως τίποτα: Ας παροτρύνουμε όσους θέλουν να μιλήσουν, να μιλήσουν, να φωνάξουν… Ας μην τους αποθαρρύνουμε. Ας αγκαλιάσουμε την ψυχή και την καρδιά τους, ας τους εμπνεύσουμε ελπίδα, ας τους δώσουμε αυτοπεποίθηση και σιγουριά και ας τους εγγυηθούμε ότι όλα θα πάνε καλά και θα δικαιωθούν. Όπως κάναμε με την Σοφία Μπεκατώρου, ας κάνουμε ως κοινωνία και με κάθε παιδί που ένιωσε να περνά από πάνω του ο οδοστρωτήρας μία ανεξέλεγκτης και σαδιστικής εξουσίας… Που τους αφαίρεσε βίαια την αθωότητα, τους διακόρευσε τα όνειρα, στέρησε την αγνότητα, τους επέβαλε τη σιωπή και την ενοχή και τους φώλιασε το φόβο για πολύ καιρό. Ας δώσουμε ένα μάθημα σε όσους χρησιμοποιούν την εξουσία τους, ποδοπατώντας κάθε ανθρώπινο όριο. Ας δικαιώσουμε τον Ισαάκ Ασίμοφ και τη ρήση του «η βία είναι το τελευταίο καταφύγιο των αποτυχημένων». 

Και σε σας που με κάθε τρόπο, ύπουλο, άτεχνο και πάντως προκλητικό και αηδιαστικό, προσπαθείτε να συγκαλύψετε φρικαλεότητες, αδιαφορείτε και προσπαθείτε να δικαιολογήσετε όχι μόνο τον ακρωτηριασμό του σώματος, αλλά και κείνον της ψυχής και της καρδιάς, που υπέστησαν τα θύματα, δεν σας λέω μόνο ότι θα σας μείνει το στίγμα, αλλά σας παραπέμπω σε αυτό που λέει o Bieber «Cause if you like the way you look that much, Oh, baby, you should go and love yourself», κοινώς, αν σας αρέσει έτσι όπως είστε, άντε… γαμ..θείτε!...

Γιάννης Μακρυγιάννης

protothema.gr