13.11.20

Στο DNA η οργή και στο σαλόνι θλίψη...


H virtual επαφή γίνεται νέα κανονικότητα. Η ψυχική υγεία γίνεται παγκόσμιο διακύβευμα. Οι κοινωνικές επαφές εξαρτώνται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, από τα ομαδικά chat rooms και τα “έξυπνα” τηλέφωνα. Οι ιατρικές οδηγίες δίνονται από το τηλέφωνο. Τα... κανάλια ειδήσεων απαριθμούν κρούσματα και νεκρούς. Ο κόσμος μαθαίνει να προσαρμόζεται σε επαναλαμβανόμενες καραντίνες. Ατομικές, οικογενειακές ή ομαδικές. Ο ιός είναι έξω, ο πολίτης πρέπει να μάθει να ζει μέσα. Να εργάζεται μέσα. Μόνος ή με την οικογένειά του.

Ο ιός είναι ταξικός και τοξικός. Άλλοι έχουν την τύχη να ζουν σε μεγάλο σπίτι ή με τον σύντροφό τους. Άλλοι ζουν μόνοι αλλά μπορούν να παραγγείλουν τα πάντα μέσω διαδικτύου. Κλικ και έφτασε στην πόρτα σου από κάποιον που πρέπει να μείνει εκτός τηλεργασίας για την εξυπηρέτηση των πολλών. Παρέχοντας πολλά και παίρνοντας λίγα.

Άλλοι έχουν την τύχη να ζουν με αγαπημένα πρόσωπα στο ίδιο σπίτι όμως δεν έχουν λεφτά για θέρμανση. Άλλοι ζουν εντελώς μόνοι σε τέσσερις τοίχους, άνεργοι και αγχωμένοι για το τώρα και για το μετά. Άλλοι δεν έχουν καν σπίτι. Όλοι περνούν τη νόσο απομονωμένοι.

Ο ιός φέρνει στην επιφάνεια όλες τις ανισότητες και όλες τις αδυναμίες του κράτους. Τις απογυμνώνει μέσα σε μερικά 24ωρα. Φέρνει στην επιφάνεια όλα όσα κάναμε τόσο καιρό πως δεν βλέπαμε. Όλα όσα εκουσίως αγνοούσαμε. Μα πάνω απ' όλα, φέρνει στην επιφάνεια τις ανάγκες και την ενσυναίσθηση. Η ανάγκη για επικοινωνία, για επαφή, για σεξ, για άγγιγμα, η ανάγκη να μάθεις πως είσαι καλά, πως είναι καλά οι δικοί σου. Το νοιάξιμο για το κοινωνικό καλό, για το πού πάει ο κόσμος. Η χαρά από μια θετική είδηση για τις έρευνες που προχωρούν σχετικά με το εμβόλιο ή η παγερή αδιαφορία του “ζήσε κι άσε τους άλλους να πεθάνουν”.

Ο ιός είναι ταξικός και μετράει καταστάσεις και αποστάσεις. Στην κοινωνία του ακραίου καπιταλισμού αρκούσε μια τέτοια ρωγμή για να αναδείξει τις αντιθέσεις με τον πιο ηχηρό τρόπο, μέσα σε λίγους μήνες. Τις αδυναμίες μέσα στο “οικοδόμημα” της ΕΕ, την αποτυχία του ακροκαπιταλιστικού τραμπικού συστήματος διακυβέρνησης, την αποτυχία των κλειστών συνόρων- μιας και μόνο οι υπερεθνικές συνεργασίες μπορούν να έχουν αποτέλεσμα στον τομέα της έρευνας και της επιστήμης. Αλλά και τον ανταγωνισμό των εθνών, τους εγωισμούς ηγετών και τις ιδιοτέλειες. Ένα λάθος σε κυβερνητικό χειρισμό γίνεται ντόμινο, σημαίνει απώλεια ζωών.

Οι πολιτικοί στέκονται μπροστά στις κάμερες και στα πληκτρολόγιά τους με έναν κόμπο στο λαιμό. Ιδρώνουν όταν -εξ ανάγκης πλέον- ερωτώνται για πράγματα που λίγους μήνες πριν ήταν σε θέση να απαντήσουν χωρίς ιδιαίτερες αντιδράσεις. Τα εύκολα πέρασαν προ πολλού, με την πρώτη καραντίνα, τώρα ζούμε τις συνέπειες όλων των λαθών που έγιναν τους περασμένους μήνες. Οι παραδοχές αποτυχίας, οι κυνικές ομολογίες μέσα και έξω από τη βουλή, τα επικοινωνιακά show κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, δεν πιάνουν πλέον τόπο. Οι αντοχές περιορίζονται.

Ο κόσμος θα μείνει μέσα για την υγεία του και έτσι πρέπει να γίνει. Ωστόσο, η πνευματική και η ψυχική υγεία, έχουν πληγωθεί βαθιά, εύχομαι όχι ανεπανόρθωτα. Οι μικροκομματικές αντιπαραθέσεις δεν βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στα σπίτια του φόβου και της οργής. Τα ψέματα δεν έχουν διάρκεια. Οι υποσχέσεις είναι κενό γράμμα.

Από εδώ και στο εξής οι κυβερνήσεις και οι αντιπολιτεύσεις θα κρίνονται από τους χειρισμούς τους στο κομμάτι της υγείας και της κλιματικής αλλαγής. Μαζί πάνε αυτά. Απέναντι σε αυτά τα δεδομένα θα είναι υπόλογες.

Τον COVID-19 θα τον ξεπεράσουμε μέχρι να έχουμε την επόμενη πανδημία. Ζούμε στην εποχή της απόλυτης παγκοσμιοποίησης και της κλιματικής απορρύθμισης άλλωστε, και πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για την επόμενη υγειονομική κρίση που δεν θα αργήσει.

Ο καπιταλισμός αποτυγχάνει όταν στο μέτρημα αντιπαραβάλλονται οι κοινωνικές πολιτικές από τη μια και οι οικονομικές απώλειες των ελίτ από την άλλη.

Οι ελίτ είναι εύκολο να συσπειρωθούν. Θα βρουν τον τρόπο. Η αποστασιοποίηση των πολιτών μέσα στα σπίτια τους άλλωστε, ευνοεί τον σχεδιασμό της ελίτ για την επόμενη μέρα.

Το ζητούμενο είναι να συσπειρωθεί ο μέσος πολίτης γύρω από τη λογική της διεκδίκησης περισσότερων κοινωνικών μέτρων, όταν το κακό θα έχει αμβλυνθεί. Να είναι τούτο το κριτήριο που θα ανεβάζει και θα ρίχνει κυβερνήσεις.

Το ζητούμενο είναι οι φωνές που ακούγονται σήμερα να συνεχίσουν να ακούγονται και όταν τελειώσουν όλα αυτά. Τότε που οι κυβερνώντες θα ξεχάσουν πάλι το Σύστημα Υγείας και οι αντιπολιτευόμενοι θα βρουν άλλο -ψηφοθηρικής υφής- αφήγημα για την “αποδόμηση” του αντιπάλου, και τα media θα επιστρέψουν στη πεπατημένη lifestyle ατζέντα.

Το ζητούμενο δεν είναι μοναχά το τέλος της πανδημίας, αλλά το τέλος των αντικοινωνικών πολιτικών. Το σίγουρο είναι πως ο κόσμος δεν θα μπορέσει να συνηθίσει τη virtual επαφή, την απουσία αγγιγμάτων, τις αποστάσεις, το πάγωμα της λογικής, την ψυχική ανισορροπία, όσο το σύστημα θα προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την κατάσταση οικοδομώντας τις δικές του νέες ισορροπίες, προς όφελος των λίγων. Τα εργασιακά είναι το μέγιστο παράδειγμα αυτής της καπηλείας.

“Μόλις ταΐσεις τον θυμό, πεθαίνει. Η πείνα είναι που τον θεριεύει” έγραφε η μεγαλωμένη σε διαρκή απομόνωση, Emily Dickinson. Πράγματι, το σύστημα υπολογίζει στην πείνα τη σωματική, ταίζοντάς τη με μπαλώματα. Όμως, η πείνα η ψυχική είναι ικανή να διαλύσει κάθε παγιωμένη τάξη. Αυτή η πείνα έφερε τις μεγαλύτερες τομές στην Ιστορία, από τον Διαφωτισμό μέχρι τη Ρωσική Επανάσταση και τον Μάη του '68.

Και αυτό είναι κάτι που δεν έχει υπολογίσει σωστά το σύστημα...

Χρήστος Δεμέτης

news247.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: