Οι πατέρες του αμερικανικού έθνους ήταν απόγονοι των πρώτων οικογενειών που ξεριζώθηκαν από την Ευρώπη και αναζήτησαν μια καλύτερη ζωή στη νέα ήπειρο.
Άλλοι εξ αυτών ήταν συντηρητικοί, άλλοι είχαν... πιο ριζοσπαστική σκέψη και δράση, ενώθηκαν όμως σε ένα κοινό όραμα για μια ζωή ελεύθερη, μια ζωή στην οποία οι ίδιοι θα όριζαν τη μοίρα τους και θα αποφάσιζαν για το μέλλον τους και όχι οι Βρετανοί άρχοντες στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.
Τζον Ανταμς - Ο ριζοσπάστης
Ο Τζον Ανταμς γεννήθηκε στις 30 Οκτωβρίου του 1735 στο Μπρέιντρι (Κουίνσι) της Μασαχουσέτης. Ο νεαρός Τζον αποφοίτησε από το Κολέγιο Χάρβαρντ το 1755 και άρχισε καριέρα νομικού. Το 1765 έγραψε ένα άρθρο που εναντιωνόταν στον φόρο χαρτοσήμου (επιβλήθηκε με το Stamp Act) που αυθαίρετα επέβαλλε για κάθε επίσημο έγγραφο το αγγλικό κοινοβούλιο στους Αμερικανούς πολίτες. Το ίδιο συνέβη και με τους φόρους εισαγόμενων αγαθών (Townsend Acts) το 1767.
Το καλοκαίρι του 1774 εκλέχτηκε αντιπρόσωπος της Μασαχουσέτης στο πρώτο Ηπειρωτικό Κογκρέσο, στη Φιλαδέλφεια, και μαζί με τον εξάδελφό του Σάμιουελ Ανταμς εξέφρασαν τη ριζοσπαστικότερη πλευρά, που απέκλειε κάθε συμβιβασμό με τους Αγγλους. Στο δεύτερο Ηπειρωτικό Κογκρέσο, το 1775, ο Ανταμς πρότεινε τον Τζορτζ Ουάσινγκτον για ηγέτη του νεοσύστατου Ηπειρωτικού Στρατού και επέλεξε τον Τζέφερσον να συνθέσει τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, απαιτώντας από τους συμμετέχοντες ομόφωνη στήριξη. Το 1776 επεξεργάστηκε το πλαίσιο συνεργασίας με τη Γαλλία και το 1777 συνόδευσε τον Βενιαμίν Φραγκλίνο στο Παρίσι για την επικύρωση της συνθήκης. Τα επόμενα δύο χρόνια δούλεψε το σύνταγμα της Μασαχουσέτης, που χρησίμευσε ως μοντέλο για το σύνταγμα των ΗΠΑ. Ταξίδεψε ξανά στη Γαλλία, όπου υπέγραψε τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων (1783), βάζοντας τέλος στον πόλεμο με την Αγγλία. Το 1785 έγινε πρέσβης στο Λονδίνο. Επιστρέφοντας στις ΗΠΑ συμμετείχε στις εκλογές του 1789, όπου ήρθε δεύτερος μετά τον Τζορτζ Ουάσινγκτον και εκλέχτηκε αντιπρόεδρος. Στήριξε το οικονομικό πλάνο του Αλεξάντερ Χάμιλτον (1793), την καταστολή της «εξέγερσης του ουίσκι» στην Πενσιλβάνια (1794) και για να αποφύγει τις τριβές με την Αγγλία υπέγραψε την Jay Treaty (1795), αποδεχόμενος τη βρετανική ηγεμονία στις ανοιχτές θάλασσες.
Βενιαμίν Φραγκλίνος - Αφιλοκερδής εφευρέτης
Γεννήθηκε το 1706 στη Βοστόνη και ήταν το 16ο από τα 17 τέκνα της οικογένειας. Από μικρός έδειξε ενδιαφέρον για την τυπογραφία και τη δημοσιογραφία, γράφοντας –παρά την απαγόρευση– στην εφημερίδα του αδελφού του «New England Courant» γράμματα ως αναγνώστης με το επώνυμο Mrs. Silence Dogood. Το 1723 ο Βενιαμίν ταξίδεψε στο Λονδίνο, όπου εργάστηκε σε τυπογραφείο και ήρθε σε επαφή με την επιστημονική και πολιτική σκέψη της Ευρώπης. Το 1728 επέστρεψε στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ, όπου ανέλαβε τον σχεδιασμό και την εκτύπωση των πολιτειακών χαρτονομισμάτων. Το 1730 ίδρυσε την «Pennsylvania gazette», μια από τις εγκυρότερες εφημερίδες της εποχής.
Το διάστημα 1732-1757 ο Φραγκλίνος εξέδιδε το «Αλμανάκ του φτωχού Ρίτσαρντ», ένα είδος ημερολογίου με εκλαϊκευμένες επιστημονικές γνώσεις. Εργάστηκε πάνω στον ηλεκτρισμό προτείνοντας την ιδέα του θετικού και του αρνητικού ηλεκτρικού φορτίου και εφηύρε το αλεξικέραυνο, κατανοώντας την ηλεκτρική φύση του κεραυνού. Συνεισέφερε και στον τομέα της μετεωρολογίας καταφέρνοντας να εξηγήσει τη δημιουργία των καταιγίδων. Ανακάλυψε τη θερμάστρα που λειτουργούσε με μεταφορά αέρα και τους διεστιακούς φακούς. Δεν κατοχύρωσε καμία εφεύρεσή του γιατί θεωρούσε ότι ανήκαν στον λαό. Ηταν μέλος της επιτροπής που συνέταξε τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής και είναι ο μόνος από τους πατέρες του αμερικανικού έθνους που έχει υπογράψει και τα τέσσερα επίσημα έγγραφα που μετέτρεψαν την άλλοτε βρετανική αποικία σε κυρίαρχο κράτος, δηλαδή τη Διακήρυξη Ανεξαρτησίας, τη συνθήκη με τη Γαλλία, τη συνθήκη ειρήνης με τους Αγγλους και το πρώτο σύνταγμα των ΗΠΑ.
Μετά την υπογραφή του συντάγματος των ΗΠΑ, το 1787, αποσύρθηκε στο σπίτι του στη Φιλαδέλφεια και σπάνια έκανε δημόσιες εμφανίσεις. Πέθανε πλήρης ημερών στις 17 Απριλίου του 1790.
Αλεξάντερ Χάμιλτον - Επαναστάτης και… μονομάχος
Ο Αλεξάντερ Χάμιλτον γεννήθηκε το 1757 στο Τσάρλσταουν στις Βρετανικές Δυτικές Ινδίες. Σπούδασε στο Kings College (Κολούμπια) της Νέας Υόρκης και όταν ξέσπασε ο αμερικανικός επαναστατικός πόλεμος, το 1775, έγινε μέλος της πολιτοφυλακής. To 1777 υπηρέτησε ως υπασπιστής με τον στρατηγό Ουάσινγκτον στον νέο Ηπειρωτικό Στρατό (Continental Army). Μετά τον πόλεμο ψηφίστηκε εκπρόσωπος της Ν. Υόρκης στο Κογκρέσο της Συνομοσπονδίας (Congress of the Confederation), αλλά παραιτήθηκε και αφοσιώθηκε στη νομική και επιχειρηματική του καριέρα, ιδρύοντας την Τράπεζα της Νέας Υόρκης.
Συνέγραψε τα «Federalist papers», που αποτελούν εργαλείο για την ερμηνεία του συντάγματος των ΗΠΑ, και ανέλαβε τη θέση του υπουργού Οικονομικών στην πρώτη κυβέρνηση του Τζορτζ Ουάσινγκτον, από την οποία προχώρησε στην ίδρυση της Τράπεζας των ΗΠΑ, που στηριζόμενη στο κράτος θα ρύθμιζε το εθνικό χρέος, επιβάλλοντας δασμό στις εισαγωγές και τον περίφημο «φόρο του ουίσκι».
Οταν το 1801 ο Τζέφερσον ισοψήφησε με τον Ααρον Μπερ, ο Χάμιλτον βοήθησε τον Τζέφερσον να εκλεγεί έναντι του Μπερ. Ο Χάμιλτον συνέχισε να δικηγορεί και να επιχειρεί στη Νέα Υόρκη και συντέλεσε στη διεθνή καταδίκη του δουλεμπορίου, στηρίζοντας έμπρακτα την επανάσταση του Τουσέν Λουβερτούρ στην Αϊτή που οδήγησε στην εδραίωση του πρώτου ανεξάρτητου μαύρου έθνους του δυτικού ημισφαιρίου. Οταν ο αντιπρόεδρος Μπερ έθεσε υποψηφιότητα για κυβερνήτης της Νέας Υόρκης (1804) ο Χάμιλτον εναντιώθηκε, χαρακτηρίζοντάς τον «ανάξιο». Ο Μπερ προσβεβλημένος τον κάλεσε σε μονομαχία στις 11 Ιουλίου του 1804 στην οποία ο Χάμιλτον τραυματίστηκε και πέθανε την επόμενη μέρα.
Οι ιδέες του Χάμιλτον δημιούργησαν την αμερικανική οικονομική πολιτική μετά το 1861, υποστηρίζοντας έναν λελογισμένο προστατευτισμό τύπου Ζαν Μπατίστ Κολμπέρ και απορρίπτοντας το «ελεύθερο εμπόριο» των Αγγλων. Ο Χάμιλτον επηρέασε και τον διάσημο Γερμανό οικονομολόγο Φρίντριχ Λιστ, ενώ θεωρείται και πάτρωνας της εκσυγχρονιστικής περιόδου Μεϊτζί στην Ιαπωνία (1868-1912), που έβαλε τέρμα στην ιαπωνική φεουδαρχία.
Τζον Τζέι - Ο συντηρητικός που ριζοσπαστικοποιήθηκε
Ο Τζον Τζέι γεννήθηκε το 1745 στη Νέα Υόρκη και σπούδασε στο Kings College (αργότερα Κολούμπια). Ακολούθησε την πολιτική του πατέρα του (κόμμα Ουίγων), εργάστηκε ως νομικός και το 1771 δημιούργησε το δικό του νομικό γραφείο. Το 1774 έγινε γραμματέας της Επιτροπής Ανταπόκρισης (Committee of Correspondance) της Νέας Υόρκης, που ήταν η σκιώδης επαναστατική κυβέρνηση των εξεγερμένων πολιτειών. Ο Τζέι ήταν συντηρητικός και στην αρχή υποστήριξε τη συνεννόηση καθώς φοβόταν την εξουσία του όχλου και ενδιαφερόταν για την προστασία της ιδιωτικής περιουσίας. Αντιτέθηκε στους άδικους φόρους των Αγγλων και μετά την πυρπόληση του Νόρφολκ (Βιρτζίνια) από τους Αγγλους έγινε θερμός υποστηρικτής της ανεξαρτησίας αφού κάθε προσπάθεια συνεννόησης έπεφτε στο κενό.
Ψηφίστηκε αντιπρόσωπος στα δύο πρώτα ηπειρωτικά κογκρέσα και συνέγραψε την «Εκκληση κλάδου ελαίας» καλώντας τη Βρετανία να συμφιλιωθεί με τις αποικίες. Το 1779 ανέλαβε τις σχέσεις με την Ισπανία, πείθοντάς τη να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των ΗΠΑ και εξασφαλίζοντας δάνειο 170.000 δολαρίων. Τον Ιούνιο του 1782 έφτασε στο Παρίσι και συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις που κατέληξαν στον τερματισμό του πολέμου με τους Αγγλους.
Αν και ήταν ιδιοκτήτης σκλάβων, το 1785 δημιούργησε τη New York Manumission Society που εισηγήθηκε τη σταδιακή απελευθέρωση των σκλάβων όπως επίσης τον κολασμό και το μποϊκοτάζ όσων αρνούνταν να συμμορφωθούν. Το 1789 ο Τζέι έγινε υπουργός Δικαιοσύνης των ΗΠΑ. Το 1795 υπέγραψε με την Αγγλία την αμφιλεγόμενη Jay Treaty προκειμένου να εξομαλυνθούν οι εμπορικές συναλλαγές μέσω θαλάσσης, και εκλέχτηκε κυβερνήτης της Νέας Υόρκης, όπου υπηρέτησε ως το 1801, για να αποσυρθεί ύστερα στα κτήματά του στο Ουέτσεστερ της Ν. Υόρκης. Πέθανε το 1829, αφήνοντας πλούσια πολιτική κληρονομιά.
Τόμας Τζέφερσον - Ευρυμαθής και διαφωτιστής
Ο Τόμας Τζέφερσον γεννήθηκε το 1743 στη Βιρτζίνια. Εξαιρετικά φιλομαθής, σπούδασε ελληνικά και λατινικά στο Κολέγιο Ουίλιαμσμπεργκ, στη συνέχεια μαθηματικά και φυσικές επιστήμες με τον Ουίλιαμ Σμολ και νομικά με τον διαπρεπή καθηγητή Δικαίου Τζορτζ Ουάιθ το διάστημα 1762-67. Το 1768 ο νεαρός Τζέφερσον αποφάσισε να δημιουργήσει τον προσωπικό του χώρο στην κορυφή του λόφου Μοντιτσέλο, ένα σπίτι οκτάγωνο με πολλούς νεωτερισμούς και ιδιαιτερότητες, και να θέσει υποψηφιότητα για τη Βουλή των αντιπροσώπων της Βιρτζίνια. Το 1775 εκλέχτηκε στο δεύτερο Ηπειρωτικό Κογκρέσο και το 1776 ήταν ο κύριος συγγραφέας της πενταμελούς επιτροπής που ανέλαβε να συνθέσει τη Διακήρυξη Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ.
Επιστρέφοντας στη Βιρτζίνια έβαλε τρεις στόχους: την εξάλειψη των φεουδαρχικών θεσμών (π.χ. πρωτοτόκια), τη μεταρρύθμιση στην παιδεία και τον πλήρη διαχωρισμό κράτους – εκκλησίας. Για τον Τζέφερσον η Αμερικανική Επανάσταση ήταν η πρώτη ομοβροντία στην παγκόσμια μάχη για την απελευθέρωση του ανθρώπου από κάθε δεσποτικό θεσμό και κάθε δεσποτική διακυβέρνηση.
To 1785 ο Τζέφερσον στάλθηκε στο Παρίσι, όπου έμεινε τέσσερα χρόνια προσπαθώντας να ανοίξει εμπορικούς δρόμους για τα αμερικανικά καπνά και το λάδι φάλαινας και απέσπασε ένα δάνειο 400.000 δολαρίων από Ολλανδούς τραπεζίτες. Στο Παρίσι ανέπτυξε την αγάπη του για την αρχιτεκτονική και έναν δεσμό με τη μιγάδα σκλάβα Σάλι Χέμινγκς, με την οποία απέκτησε και τέκνα όπως αποκαλύφθηκε αργότερα.
Επέστρεψε από τη Γαλλία το 1789, την ώρα που ξεσπούσε η Γαλλική Επανάσταση, και υπηρέτησε ως υπουργός Εξωτερικών υπό τον Τζορτζ Ουάσινγκτον. Αντιτέθηκε στην Πράξη Ουδετερότητας (1793) και στην Jay Treaty (1795) και στη συνέχεια υπηρέτησε ως αντιπρόεδρος υπό τον πρόεδρο Ανταμς (1797-1801) υποδαυλίζοντας την «ουδετερότητα» και κριτικάροντας τον πόλεμο με τη Γαλλία (1797-98).
Το 1801 ο Τζέφερσον έγινε ο τρίτος πρόεδρος των ΗΠΑ και το 1803 αγόρασε τη Λουιζιάνα από τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη. Οι ναπολεόντειοι πόλεμοι έφεραν τον ναυτικό αποκλεισμό στην Καραϊβική και στον Ατλαντικό, δυσκολεύοντας το αμερικανικό εμπόριο και πιέζοντας τις ΗΠΑ να πάρουν μέρος στον πόλεμο. Τότε ο Τζέφερσον αναγκάστηκε να επιβάλει το πρώτο Embargo Act (1807), κλείνοντας τα αμερικανικά λιμάνια για εισαγωγές και εξαγωγές. Το εμπάργκο αυτό δεν κατάφερε να διαφυλάξει την ουδετερότητα των ΗΠΑ και ο Τζέφερσον το 1809 στο τέλος της δεύτερης προεδρικής του θητείας αποσύρθηκε στο σπίτι του στο Μοντιτσέλο, όπου το 1824 φιλοξένησε μια μεγάλη προσωπικότητα, τον Γάλλο μαρκήσιο Λαφαγέτ. Πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του ασχολούμενος με τις τέχνες, ίδρυσε το Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια και πέθανε στις 4 Ιουλίου του 1826, ακριβώς 50 χρόνια από τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας.
Στο μνήμα του έγραψε: «Ενθάδε κείται ο Τ. Τζέφερσον, συγγραφέας της Διακήρυξης Ανεξαρτησίας, εισηγητής του νόμου για τη θρησκευτική ελευθερία και ιδρυτής του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια».
Τζέιμς Μάντισον - Υπουργός Εξωτερικών και πρόεδρος
Ο Μάντισον γεννήθηκε στο Κόνγουεϊ (Βιρτζίνια) το 1751 και ήταν το έκτο από τα επτά παιδιά μιας οικογένειας γαιοκτημόνων. Αγωνίστηκε από νωρίς υπέρ των θρησκευτικών ελευθεριών στη Βιρτζίνια και στο Ηπειρωτικό Κογκρέσο. Συνεργάστηκε με τον Χάμιλτον και τον Τζέι στη συγγραφή των «Federalist papers», πολύτιμου ερμηνευτικού εργαλείου για το σύνταγμα των ΗΠΑ. Στάθηκε στενός σύμβουλος του προέδρου Τζορτζ Ουάσινγκτον και τη δεκαετία του 1790 εναντιώθηκε στον συγκεντρωτικό οικονομικό σχεδιασμό του Αλεξάντερ Χάμιλτον. Μαζί με τον Τζέφερσον ίδρυσαν το Δημοκρατικό-Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, αντίπαλο δέος για το Φεντεραλιστικό Κόμμα του Χάμιλτον. Οταν ο Τζέφερσον κέρδισε τις εκλογές του 1800 ο Μάντισον υπηρέτησε ως υπουργός Εξωτερικών (1801-09) και επέβλεψε την προσάρτηση της Λουιζιάνα που διπλασίασε την εδαφική έκταση των ΗΠΑ.
Ο Μάντισον διαδέχτηκε τον Τζέφερσον στην προεδρία μετά τις εκλογές του 1808 και οδήγησε σε πόλεμο με την Αγγλία το 1812, όταν το εμπάργκο δεν αποθάρρυνε τις αγγλικές επιθέσεις ενάντια στα αμερικανικά πλοία. Πεπεισμένος για την ανάγκη ισχυρής ομοσπονδιακής κυβέρνησης, ίδρυσε τη Δεύτερη Τράπεζα των ΗΠΑ και προχώρησε στην επιβολή του Προστατευτικού Δασμού του 1816. Υπηρέτησε ως τέταρτος πρόεδρος των ΗΠΑ από το 1809 έως το 1817, οπότε αποσύρθηκε στη φυτεία καπνού του στο Οραντζ (Βιρτζίνια), όπου και πέθανε το 1836.
Τζορτζ Ουάσινγκτον - Αυτοδίδακτος στρατηγός
Ο Τζορτζ Ουάσινγκτον γεννήθηκε το 1732 στο Πόουπς Κρικ (Βιρτζίνια). Ο πατέρας του ήταν ειρηνοδίκης και η οικογένεια μετακόμισε στο Λιτλ Χάουντιν Κρικ (αργότερα Μάουντ Βέρνον) και ύστερα στο Φέρι Φαρμ, πάντα στη Βιρτζίνια. Ο Ουάσινγκτον δεν έλαβε επίσημη παιδεία, έμαθε όμως μαθηματικά, τριγωνομετρία και ανέπτυξε ταλέντο στην κατασκευή χαρτών. Το 1752 εντάχθηκε στην πολιτοφυλακή και έγινε ταγματάρχης, διοικώντας μια από τις τέσσερις ομάδες πολιτοφυλακής, καθώς την εποχή εκείνη Αγγλοι και Γάλλοι διεκδικούσαν την κοιλάδα του Οχάιο. Το 1754 στο Φορκς του Οχάιο ο Ουάσινγκτον με την ομάδα του και μερικούς συμμάχους Ινδιάνους συγκρούστηκαν με τους Γάλλους υπό τον Ζοζέφ Κουλόν ντε Ζουμονβίλ, ο οποίος είχε στον σάκο του ένα διπλωματικό μήνυμα. Οι σοροί των Γάλλων βρέθηκαν χωρίς τα σκαλπ τους και έτσι άρχισε ο πόλεμος Γάλλων – Ινδιάνων που έγινε γνωστός ως «επταετής πόλεμος».
Εναντιώθηκε στη Βασιλική Διακήρυξη του 1763, που απαγόρευε την εποίκιση των Αμερικανών δυτικά των βουνών Αλεγκένι και προστάτευε το εμπόριο γούνας των Αγγλων. Εναντιώθηκε στον φόρο χαρτοσήμου (1765) και στους νόμους Τάουνσεντ (1767), κηρύσσοντας το μποϊκοτάζ των αγγλικών προϊόντων. Τον Αύγουστο του 1774 συμμετείχε στο πρώτο Ηπειρωτικό Κογκρέσο και συνέχισε εκπαιδεύοντας τους άντρες της πολιτοφυλακής.
Τον Ιούνιο του 1775 ψηφίστηκε αρχηγός του Ηπειρωτικού Στρατού, που από τον Ιανουάριο του 1776 θα δεχόταν στις τάξεις του απελεύθερους σκλάβους μαχητές.
Κατέλαβε τη Βοστόνη έπειτα από πολιορκία (1776) και τα Χριστούγεννα του 1776 πέρασε τον ποταμό Ντελαγουέρ, νικώντας τους Αγγλους στο Τρέντον και το Πρίνστον. Το 1777 συνέβαλε στη νίκη στη Σαρατόγκα, που οδήγησε τους Γάλλους να συμμετάσχουν ανοιχτά στον πόλεμο, και το 1781 στο Γιορκτάουν.
Οι ιστορικοί επαινούν τον Ουάσινγκτον για την επιλογή και την εποπτεία των στρατηγών του, το υψηλό ηθικό των στρατιωτών του, τη συνεργασία με τους κυβερνήτες και τους διοικητές των μονάδων, τη σχέση του με το Κογκρέσο και την προσοχή του στις προμήθειες, στα οικονομικά και στην εκπαίδευση. Οταν η νίκη επιτεύχθηκε ο Ουάσινγκτον παραιτήθηκε από τη διοίκηση του γενικού επιτελείου και ανακήρυξε τις Ηνωμένες Πολιτείες ουδέτερες στους πολέμους που μαίνονταν στην Ευρώπη μετά το 1783. Μετά την ψήφιση του συντάγματος εκλέχτηκε δύο φορές στην προεδρία (1789-97) λαμβάνοντας το 100% των ψήφων του εκλεκτορικού σώματος. Αυτός ξεκίνησε την παράδοση που ήθελε τους προέδρους των ΗΠΑ να μην επιδιώκουν την εκλογή τους για τρίτη θητεία στο αξίωμα, η οποία εντάχθηκε ως 22η τροπολογία στο σύνταγμα των ΗΠΑ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (21 Μαρτίου 1947).
Αποσύρθηκε στο Μάουντ Βέρνον, όπου και πέθανε δύο χρόνια αργότερα, στις 14 Δεκεμβρίου του 1799, ύστερα από μια ολοήμερη έφιππη επιθεώρηση των κτημάτων του μέσα στο χιόνι.
Γιάννης Μπαζός
koutipandoras.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου